طراحی شهری پایدار با تاکید بر توسعه حمل و نقل محور (TOD) ( مورد مطالعه وطراحی :شهر اسلامشهر)

آمار جهانی گویای این واقعیت است که روند رو به گسترشی از سکونت جمعیت در نواحی کشورهای در حال توسعه در دهه های اخیر در حال جریان بوده است. توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی، توسعه مختلط و فشرده با تراکم بالاتر پیرامون ایستگاه های حمل و نقل انبوه بر است، که عرصه های مختلف شهر سازی اعم از طراحی شهری، برنامه ریزی منطقه ای، برنامه ریزی شهری، اقتصاد شهری و... را به خود مشغول نموده است. وجود ایستگاه های مترو به عنوان میدان جاذبه ای عمل می کند که منجر به رشد انواع کاربری ها در محدوده پیرامون و حوزه نفوذ ایستگاه ها می گردد. حمل و نقل همگانی دارای مزایایی چون :سرعت ،بهره وری و امنیت بالا و کاهش اثرات زیست محیطی از طریق جابه جایی حجم قابل توجهی از اقراد و در نتیجه استفاده کمتر از وسایل نقلیه شخصی و آلودگی ناشی از آن می باشد ،توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی ،ارتباطی بین کاربری زمین و حمل و نقل را ایجاد و از کاربری زمین ،تصویری کاراتر ایجاد می کند و میزان استفاده از حمل و نق عمومی را افزایش می دهد و باعث کاهش سفرهای روزانه می شود. به دلیل عدم برنامه ریزی فضایی و کاربری اراضی و پیش بینی های لازم، این رشد به صورت قارچ گونه بوده و منجر به آشفتگی محیطی و عدم کارآیی بهینه انواع کاربری ها جهت ارایه خدمات در محدوده های پیرامون ایستگاه های مترو می گردد. رویکرد اساسی در این خصوص در چارچوب رویکرد توسعه حمل و نقل محور قابل ارایه است. بدنه اصلی این رویکرد مسیری منطقه ایست که می تواند متشکل از شبکه ای گسترده از خطوط حمل و نقل سنگین، سبک و یا اتوبوس های سریع و مترو باشد که تاثیر زیادی بر جا به جایی جمعیت و خدمات محلی و منطقه ای دارد و در امتداد این مسیر اصلی (شبکه تردد) کاربری های حمل و نقل محور قرار می گیرند که با تراکم های مسکونی و تجاری بالا توسعه می یابند.هدف پژوهش حاضر، برنامه ریزی کاربری اراضی با رویکرد حمل و نقل محور در شهر اسلامشهر می باشد که با توجه به اینکه ایستگاه مترو در حال حاضر درست نشده است بتوان با نقطه یابی مناسب جهت احداث ایستگاه و طراحی مناسب کاربری های اراضی اطراف ایستگاه بتوان به هدف مورد نظر رسید.

کلیدواژه ها:

طراحی شهری ، طراحی پایدار ، حمل و نقل شهری ، TOD