اثر برخی پیش تیمارهای مکانیکی و شیمیایی بر جوانه زنی بذر گیاه دارویی Salvia reuterana Boiss.

و Salvia reuterana متعلق به تیره نعناعیان و دارای پراکنش وسیعی در ایران است، همچنین دارای خواص دارویی متعددی از جمله ضدباکتریایی و ضدنفخ میباشد. با توجه به اینکه Salvia reuterana یک گیاه با ارزش از نظر دارویی میباشد، لذا اعمال پیش تیمارهای جوانهزنی به منظور تعیین شرایط بهینه جوانه زنی و گامی نخست جهت اهلی سازی و اصلاح این گیاه ضروری به نظر میرسد. در این تحقیق، بذرهای نمونههای گیاهی از منطقه جاده چاشم سمنان جمعآوری گردید. 17 تیمار شامل شاهد، خراشدهی، آب جوش، شستشو با آب جاری ( 24 و 48 ساعت)، سرمادهی مرطوب (یک، دو و سه هفته)، اسید سولفوریک 96 % ( دو، پنج و هفت دقیقه)، نیترات پتاسیم (با غلظتهای 2000 و 4000 و 8000 پی پیام)، و اسید جیبرلیک (GA3)با غلظت های 200 و 400 و 800 پی پی ام و هر تیمار در سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی در تیمار اسید جیبرلیک 400 پیپیام با میانگین 95 درصد صورت گرفت، در حالیکه درصد جوانهزنی تیمار شاهد 58/3 بود. شروع جوانه زنی با میانگین 3/66 روز، در تیمار اسید جیبرلیک 200 پیپیام زودتر از بقیه تیمارها بود. همچنین سرعت جوانهزنی در تیمار اسید جیبرلیک 200 پیپیام با میانگین 3/19 بیشتر از سایر تیمارها بود. بیشترین مقدار شاخص T50 بذرهای تیمار شده با اسید جیبرلیک 200 پیپیام به دست آمد. تیمار نیترات پتاسیم 4000 پیپیام با میانگین 7/75 روز، سریع ترین میزان متوسط زمان جوانه زنی (MGT) را نسبت به سایر تیمار ها نشان داد. با توجه به نتایج ذکر شده از بین پیش تیمارهای اعمال شده، تیمارهای اسید جیبرلیک 200 و 400 پیپیام با درصد و سرعت جوانهزنی بیشتر، شروع جوانه زنی زودتر و T50 سریع تر، جهت کشت و اهلیسازی Salvia reuterana توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

وSalvia reuterana ، جوانه زنی بذر ، درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی