بررسی تنش ترکیبات دگرآسیب درگیاه کاهو

ترکیبات دگرآسیب یا آللوکمیکال ها عموما به ترکیبات شیمیایی سمی آزاد شده از گیاهان اطلاق می شود که از یک گیاه تولید شده و آن را در مقابل علفخواران یا سایر گیاهان رقیب مدافعه می نماید. زمانی که تاثیر این ترکیبات دگرآسیب منجر به کاهش رشد گیاه دیگر گردد نوعی تنش موسوم به تنش ترکیبات دگرآسیب یا تنش آللوکمیکال در گیاه پدید می آید. در تحقیق حاضر پاسخ های مختلف فیزیولوژیک برخی از ترکیبات دگرآسیب از گروه های مختلف متابولیت های ثانویه در گیاه کاهو مورد بررسی قرار گرفت. گیاه کاهو همواره به عنوان گیاه مدل برای مطالعات آللوپاتی مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج نشان داد که تمامی متابولیت های ثانویه مورد آزمایش یعنی شالکون، کومارین، کاروون، گزانتوتوکسین و تیمول در سطح احتمال P<0.05 به طور قابل توجهی موجب کاهش در میزان کلروفیل نسبی، پروتیین کل، وزن تر و خشک در دانه رست های کاهو گردید. از سوی دیگر فعالیت برخی آنزیم ها همچون پروتیاز، پلیفنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز در گیاهان تحت تیمار با متابولیت های مذکور افزایش یافت. علاوه بر فعالیت آنزیم ها، کمیت و کیفیت الگوی الکتروفورز پروتیین های گیاهان تیمار نیز نسبت به شاهد تغییر معنی دار داشت. در نتیجه می توان گفت ترکیبات دگرآسیب می توانند نوعی تنش در گیاهان ایجاد نمایند که با برخی تغییرات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در گیاهان هدف مشخص می گردد و در مواردی تغییرات مذکور به تغییرات تنش های غیرزیستی شباهت دارد.

کلیدواژه ها:

ترکیبات دگرآسیب ، تنش ، شالکون ، کاروون ، کومارین ، گزانتوتوکسین