اثرات کودهای نیتروژن و آهن بر رنگیزه های فتوسنتزی و عملکرد اسانس گیاه دارویی ریحان بنفش

ریحان بنفش Ocimum basilicum L یکی از مهم ترین گیاهان دارویی است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. رنگ بنفش ریحان بنفش مربوط به رنگدانه های آنتوسیانین بوده که امروزه مصرف آن در دنیا بسیار مورد توجه قرارگرفته است. به منظور بررسی اثرات کودهای نیتروژن و آهن روی گیاه دارویی ریحان بنفش، این پژوهش در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان انجام گردید. آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 120 ،60 و 180 کیلوگرم در هکتار) و محلول پاشی برگی کود آهن در سه سطح (صفر، 2 و 4 گرم در لیتر) بودند. صفات اندازه گیری شده شامل مقدار آنتوسیانین، کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل، درصد و عملکرد اسانس بودند. نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای نیتروژن و آهن بر روی تمام صفات به جز کلروفیل b معنی دار بود. بالاترین مقدار اسانس 0/84 درصد در تیمار 2 گرم در لیتر آهن بدست آمد. همچنین بالاترین مقدار آنتوسیانین در تیمار 4 گرم در لیتر آهن همراه با 180 کیلوگرم در هکتار نیتروژن 10/62 میکرو مول در گرم در مقایسه با تیمار شاهد 6/26 میکرو مول در گرم مشاهده شد. در مجموع بهترین عملکرد گیاه از جنبه های مورد بررسی در تیمار 2 گرم در لیتر آهن به همراه 180 کیلوگرم در هکتار نیتروژن حاصل گردید.

کلیدواژه ها:

ریحان بنفش ، نیتروژن ، آهن ، کلروفیل ، آنتوسیانین ، اسانس