ترکیبات شیمیایی و مقدار اسانس گیاه دارویی بومادران بیابانی رویشگاه زنجان

بومادران بیابانی با نام علمی Achillea tenuifolia از خانواده کاسنی، با گل های زرد و خواص ضد عفونی کننده دیرزمانی است که در طب سنتی برای درمان بیماری های معده و جلوگیری از خونریزی استفاده می شود. این گیاه به تنظیم چرخه قاعدگی و کاهش درد نیز کمک می کند. به منظور بررسی مقدار و ترکیبات شیمیایی اسانس این گونه دارویی در خرداد ماه 1392 سرشاخه های گلدار گیاه در مرحله گلدهی کامل از منطقه غرب زنجان، واقع در شمال غرب ایران، جمع آوری گردید. نمونه ها در دمای معمولی اتاق در سایه خشک شد. اسانس گیری به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر انجام و بازده اسانس نمونه براساس وزن خشک نمونه محاسبه شد. ترکیبات شیمیایی نمونه اسانس و مقدار هر ترکیب، با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی GC و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف نگار جرمی GC/MS شناسایی شد نتایج آزمایش نشان داد بازده اسانس نمونه 0/78 درصد وزنی نمونه خشک و رنگ آن زرد کمرنگ بود. 15 ترکیب شیمیایی شاخص در اسانس شناسایی شد. نتایج آنالیز اسانس مشخص کرد که مهمترین ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس شامل: 1.8- سینیول 42/5 درصد، کامفر 22/4 درصد ، آلفا - پینن 7/8 درصد و کریزانتنیل استات 4/6 درصد بود. در این پژوهش 98/2 درصد از ترکیبات تشکیل دهنده روغن های اسانسی بومادران بیابانی و همچنین مقدار هر ترکیب شناسایی شد. این اولین گزارش از میزان و ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه دارویی بومادران دماوندی از منطقه زنجان می باشد.

کلیدواژه ها:

بومادران بیابانی ، تقطیر با آب ، ترکیبات اسانس