تحلیل فضایی رکود کالبدی- فضایی و عملکردی محلات شهری؛ مطالعه موردی: بافت تاریخی شهر یزد

شهرها نیز مانند موجودات زنده ای هستند که رشد و زوال را تجربه می کنند. اگر عوامل منفی نظم و سازمان فضایی آنها را بر هم بزند، این فرآیند تسریع خواهد شد. بنابراین شهرهای کهن و باستانی ایران، که دارای هویت ویژه ای هستند و دارای بافت های قدیمی با ارزش و تاریخی اند در معرض زوال و فرسودگی هستند. یکی از مشکلات مناطق تاریخی شهرهای ما، ناتوانی در انطباق با تغییرات کالبدی جدید است. شهر یزد به عنوان اولین شهر خشت خام جهان نیز در معرض زوال و فرسودگی می باشد. رویکرد پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع آوری اطلاعات از روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای استفاده شده و با استفاده از مدل AHP و با بهره گیری از نرم افزار Expert Choice و Arc Gis به تجزیه و تحلیل پرداخته شده است. این پژوهش به ارزیابی و بررسی عامل های تاثیر گذار در انزوای بافت پرداخته و سپس به طور جزئی تاثیر این عامل ها در محلات مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که محلات زرتشتی ها و پشت باغ در بدترین شرایط در زوال عملکردی می باشند. پس از بررسی شاخص های مطالعات کالبدی، با استفاده از مدل AHP تاثیر شاخص ها بر یکدیگر بررسی شده که نتایج نشانگر این است که بیشترین تاثیر را وضعیت قدمت دارا بوده و کمترین تاثیر شاخص ها مربوط به کیفیت بنا است. اما در مرحله ی نهایی بیشترین میزان فرسودگی کالبدی مربوط به محله های فهادان، گودال مصلی و شش بادگیری می باشد

کلیدواژه ها:

انزوای کالبدی- فضایی و عملکردی ، تکنیک AHP ، مطالعات عملکردی ، محلات بافت تاریخی یزد