کاربرد ایزوتوپ های پایدار در بررسی پویایی شبکه غذایی اکوسیستم های آبی

از آنجا که سطوح زیستی یکی از مهمترین بخش های یک اکوسیستم محسوب می شوند، در مطالعه اکوسیستم های مختلف به ویژه اکوسیستم-های آبی، سطوح مختلف زیستی، روابط متقابل آنها و روابط زیستی- غیرزیستی بسیار مورد تاکید و توجه است.، در این خصوص مطالعاتمتعددی با استفاده از روشهای مختلف صورت گرفته است، لیکن کاربرد ایزوتوپهای پایدار در این زمینه، به علت نوظهور بودن این روش،همچنان ناشناخته است.بررسی محتویات شکم گونه های غالب، قدیمیترین روش مورد استفاده در بررسی پویایی شبکه غذایی است. در این روش نمونه برداری ازماهیان انجام شده (معمولا فصلی) و نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه مورد بررسی (تعیین آیتم های غذایی مصرفی موجود و محاسبهشاخص های مهم در این زمینه) قرار گرفته و در نهایت جایگاه دقیق تروفی موجود تعیین می گردد. دومین روش مورد استفاده در این زمینه،استفاده از مدلهای بیوانرژیک می باشد. این مدلها الگویی از رشد ماهی ارائه داده و بهترین نرخ رشد گونه را با توجه به میزان غذای مصرفیدر دماهای مختلف، در محیط آزمایشگاه تعیین می کنند. این روش به شکل غیرمستقیم قادر است جایگاه تروفی موجود در طول شبکه غذاییمعرفی نماید. جدیدترین تکنیک موجود در این زمینه کاربرد ایزوتوپ های پایدار می باشد.، از آنجاکه مقادیر این ایزوتوپ ها با انرژی موجود دررژیم غذایی معمول مصرفی جاندار رابطه مستقیم دارد، به عنوان بهترین و قابل اطمینانترین شاخص از میزان جریان انرژی در بدن موجودات،انرژی شریان یافته در طول سطوح تروفی و در نهایت ارزیابی توان تولیدی مناطق مختلف اکوسیستم مطرح می شود. با توجه به اهمیت بالایاین مطالعات، در مقاله حاضر تلاش گردید تمامی روشهای مذکور با تمرکز بیشتر بر تکنیک های ایزوتوپیک (به علت دقت و اهمیت بسیاربالاتر این روش) تشریح گردد.

کلیدواژه ها:

بررسی محتویات شکم ، مدلهای بیوانرژیک ، ایزوتوپ های پایدار ، پویایی شبکه غذایی ، اکوسیستم های آبی