مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی آبهای زیرزمینی منطقة پالایشگاه تهران جهت شناسایی منابع آلودگیهای نفتی، تعیین نوع، غلظت و پهنة آلاینده‌ها

مقالة حاضر، نتایج حاصل از مطالعات و تحقیقات صورت گرفته بر روی آلودگیهای نفتی آبهای زیرزمینی در حوزة منطقة پالایشگاه نفت تهران و حومة را معرفی خواهد نمود. این مطالعات در چارچوب بخشهای مختلف مطالعاتی، صحرایی و آزمایشگاهی تحقق یافته است. در بخش نخست، با توجه به انجام مطالعات مقدماتی در خصوص سوابق و اقدامات قبلی صورت گرفته در منطقة پالایشگاه، لایه‌های مختلف در محیط GIS ساخته شده و سپس، در طی بازدیدهای صحرایی، منابع محتمل آلودگی شامل: ترمینالهای اصلی و فرعی خطوط انتقال مواد نفتی و همچنین 308 مخزن حاوی ترکیبات متعلق به 6 شرکت نفتی منطقه به عنوان منابع اصلی و شبکة جمع‌آوری و انتقال فاضلابهای نفتی و 4 پوند بزرگ به عنوان منابع فرعی آلودگیهای نفتی آبهای زیرزمینی منطقه شناسایی و نهایتا با استفاده از نتایج بدست آمده، لایه های پراکنش این منابع، با استفاده از نرم افزار ArcGIS ساخته ‌شد. همچنین، در گام دوم بررسیهای صحرایی، با کمترین هزینه و بدون حفر گمانه‌های مختلف و صرفا با استناد به مشاهدات ظاهری نمونه‌های اخذ شده از چاهها و قناتها که بهترین و آسانترین راه دسترسی به آبهای زیرزمینی می‌باشد، گسترة اولیة آلودگی در منطقه تعیین گردید. سپس، در مرحلة مطالعات آزمایشگاهی،پس از آنالیز نمونه‌ها برای تعیین میزان غلظت PAHs، آلیفاتیکها، MTBE و TPH به ترتیب با استفاده از دستگاه HPLC، GC، Head Space و نهایتا اسپکتروفلئوروفتومتر، موقعیت پهنه‌های آلودگی ترسیم می‌گردد. در بین پارامترهای اندازه‌گیری شده، نتایج نشان داده که TPH در بسیاری از شرایط، معرف خوبی از آلودگیهای نفتی بوده و با آنالیز TPH به تنهایی می‌توان مطالعات اولیة آبخوانها را با سرعت و وسعت بیشتری پایش نمود.

کلیدواژه ها:

پایش ، آلودگی نفتی ، آبهای زیرزمینی ، فلزات سنگین ، PAHs ، MTBE ، TPH