بررسی همبستگی فضایی عناصر پرتوزا با ترکیبات آهن و سیلیس به کمک پردازش تصاویر ماهواره ای و داده های ژئوشیمیایی در منطقه کلوت چاپدونی

منطقه کلوپ چاپدونی در استان یزد و در فاصله تقریبی 170 کیلومتری شمال شرقی شهرستان یزد قرار دارد. پی سنگ این منطقه را سنگ های دگرگون شده سازند ناتک و ساغند منسوب به پرکامبرین تشکیل می دهد. پدیده دگرنهادی در پر کامبرین پسین و سپس با توقف این پدیده، بروز فرسایش و ایجاد دگر شیبی فرسایشی در سازند ساغند و تخریب طبقات کهن تر، رژیمی با شرایط ریفتی ولی با ولکانسیم سرشار از پتاسیم آغاز می شود. رخداد سیمری آغازی با تشکیل هورست و گرابن های ایران مرکزی موجب دگرگونی سازندهای کهن تر شده است. نفوذ توده گرانیتوئیدی چاپدونی در زمان کرتاسه پسین- ائوسن رخ داده است. نمونه های سنگی منطقه مورد مطالعه شامل انواع گنیس ها، شیست ها و دایک های جوان می باشند. گنیس های منطقه شامل انواع گرانیت گنیس، بیوتیت گنیس و گنیس چشمی هستند. میزان پرتوزایی این نمونه ها، با مقدار بیوتیت نسبت مستقیم دارد. گرانیت های منطقه شامل انواع گرانیت پورفیروئید و بیوتیت گرانیت هستند. این نمونه ها به علت عملکرد شدید تکتونیک، اغلب دارای بافت کاتاکلاستیک می باشند. کانی های رادیو اکتیو که به احتمال زیاد کانی اورانینیت می باشند، در این نمونه ها یافت شده اند. شیست های منطقه شامل انواع شیست، آمفیبول شیست، آمفیبول میکاشیست و کلریت شیست می باشند. این شیست ها نیز به علت عملکرد شدید تکتونیک، اغلب دارای بافت کاتاکلاستیک می باشند. مشاهدات صحرایی، مطالعات میکروسکوپی و ژئوشیمیایی حاکی از عملکرد فرآیند متاسوماتیسم شدید و گسترده ای در منطقه است که باعث خوردشدگی در منطقه شده و سیالات هیدروترمال غنی از Si و K این منطقه را تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به پردازش تصاویر ماهواره ای و داده های ژئوشیمیایی منطقه و مقایسه نتایج آنها می توان یک همبستگی فضایی نسبی بین عناصر پرتوزا با Fe، V و Si را در منطقه شاهد بود که می توان از این امر در پیگیری عناصر پرتوزا در منطقه بهره جست.

کلیدواژه ها:

پردازش تصاویر ماهواره ای ، داده های ژئوشیمی ، همبستگی فضائی ، سنگ های گرانیتوئیدی ، چاپدونی