مطالعه تطبیقی کتیبه نگاری در دو مسجد شیخ لطف الله اصفهان و گوهرشاد مشهد

کتیبه ها به عنوان عناصر معنایی و تزیینی در معماری اسلامی از ابزار های مهم درشناساندن هنر و ذوق دوره های مختلف تاریخی به شمار می آیند و به لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده ها و اندیشه های هر عصراند. دو مسجد گوهرشاد مشهد و شیخ لطف الله اصفهان از جمله شاهکار های معماری ایرانی اسلامی می باشند که از تزیینات و کتیبه های مختلفی با مضامین دینی برخوردارند که در دوره های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته اند. این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی تحلیل محتوی و گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای ومشاهده آثار ضمن معرفی کتیبه های این دو بنای ارزشمند به تحلیل و بررسی مفاهیم آن ها پرداخته و به نحو تطبیقی به دنبال پاسخ به این پرسش است که این مضامین چگونه در طول زمان، همسو با گرایشات مذهبی و فرهنگی هنرمندان، دچار تغییرات کمی و کیفی شده اند بررسی ها نشان می دهند که در هر دو بنا کتیبه هایی با مضمون شیعی وجود دارد. در مسجد شیخ لطف الله تعداد این کتیبه ها بسیار کمتر از مسجد گوهرشاد می باشد که این نشان دهنده ی توجه و علاقه زیاد هنرمندان آن زمان به تزییناتی غیر از کتیبه نگاری می باشد. در حالی که در مسجد گوهرشاد تعداد بی شماری از کتیبه ها دیده می شود. بررسی تطبیقی کتیبه های این دو بنا روشی نو در فهم هنر دینی و تاثیر ادوار مختلف بر هنر کتیبه نگاری خواهد بود

کلیدواژه ها:

مسجد گوهرشاد مشهد ، مسجد شیخ لطف الله اصفهان ، کتیبه نگاری ، تزیینات معماری