نقش هندسه در خلق فضاهای معماری سنتی (نمونه موردی: ربع رشیدی تبریز)

یکی از آشکارترین جلوه گاه های بروز هندسه، هنر و معماری سنتی است. هندسه همواره به عنوان یکی از عوامل شاخص و اثرگذار در شکل گیری و خلق فضای معماری ایرانی حضور داشته است، معماران ایرانی نیز همواره اصول زیبایی شناسی را در نظر داشته اند و سعی نموده اند تناسباتی را به کار گیرند تا به وسیله آن تعادل، هماهنگی و نظم را در پیکره ساختمان بیافرینند. در پژوهش حاضر به بررسی و نقش هندسه و تناسبات در معماری سنتی ایران پرداخته شده است و با انتخاب یکی از بنا های شاخص تبریز سعی شده است تا به بررسی و تحلیل شیوه های متنوع سازماندهی فضایی و تناسبات حاکم بر آن پرداخته شود. دانشگاه ربع رشیدی که در استان آذربایجان غربی و در شهر تبریز قرار دارد، یکی از بناهای دوره ایلخانی است که به شیوه چهار ایوانی بنا شده است. با مطالعه و بررسی بنای مذکور به این مطلب می توان پی برد که کاربرد هندسه، علاوه بر اصول زیبایی شناسی، مسایل ایستایی و طراحی فضاهای گوناگون را نیز تحت تاثیر قرار داده است. نتایج این پژوهش گویای این مطلب است که آرایش فضاها و تناسبات سنجیده میان اجزای مختلف، نشانگر وجود مفاهیم ساده هندسی و استفاده معماران از دانش هندسه است و بی شک معماری سنتی یکی از بارزترین مواردی است که می توان وجود هندسه را در آن بازشناسی نمود. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی تحلیلی در بستری از مطالعات کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده است.

کلیدواژه ها:

هندسه ، معماری سنتی ، ربع رشیدی(تبریز) ، تناسبات