آنالیز میزان فلزات سمی در ذرات معلق ریز در شهر تهران و منابع تولید آنها

درحال حاضر یکی از مهمترین آلاینده های هوا در شهر تهران ذرات معلق ریز میباشد. به طور کلی ذرات معلق از ترکیبات گوناگونی تشکیل میشوند. این ترکیبات که از منابع مختلفی منتشر میشوند و اثرات سو متفاوتی دارند. یکی از مهمترین این ترکیبات با توجه به اثرات نامطلوب فلزات سنگین هستند. علیرغم اهمیت این موضوع، اطلاعات از ترکیبات شیمیایی موجود در ذرات معلق ریز و منابع آنها در شهر تهران کماکان ناشناخته میباشد. داشتن این اطلاعات، کمک شایانی به مدیران جهت تصمیم گیری و تدوین راهکارهای کنترلی خواهد داشت. بنابراین در این مطالعه نمونهبرداری PM2. 5 هر شش روز یکبار به مدت یک سال در ایستگاه دانشگاه شریف از ایستگاه های شرکت کنترل کیفیت هوا انجام گردید. با استفاده از آنالیزهای مختلف ترکیبات شیمیایی شامل فلزات، یونها و ترکیبات کربنی نمونه ها تعیین گردید. نتایج نشان می دهد که فلزات سمی از قبیل Pb، Cd و Cu بوسیله ی منابع انسانی و فلزات با منبع خاکی مانند Ti، K، Si در ذارت معلق وجود دارند و میزان آنها تعیین گردید. با استفاده از مدل پذیرنده PCA سهم منابع مختلف در تغییرات غلظت ذرات معلق در طول دوره نمونه برداری تعیین گردید. نتایج حاصل از این مدل نشان داد المانهای خاکی موجود در پوسته زمین مهمترین منبع تغییرات ذرات معلق در هوای شهر تهران میباشند. پس از آن المانهای فلزی، منابع صنعتی سربدار، ترکیبات و یونهای ثانویه، احتراق نفت کوره و منابع سوختنی شامل وسایل نقلیه بنزینی و دیزلی از عمدهترین منابع موثر در تغییرات فصلی غلظت PM2.5 در هوای تهران بودهاند.

کلیدواژه ها:

سهم بندی منابع ، مدل های پذیرنده ، PCA ، ذرات معلق ریز ، شهر تهران