بررسی ترکیبات خطرناک آلی و فلزات سنگین ذرات معلق ریزPM 2.5 درنقاط مختلف شهر تهران

ذرات PM2.5 با توجه به تاثیرات نامطلوبی که بر سلامتی انسان و محیط زیست میگذارند، به عنوان یکی از مهمترین آلاینده های هوای شهر تهران شناخته شدهاند. با توجه به بافت و کاربری ناهمگون شهر تهران و نبود اطلاعات کافی در زمینه ی میزان و اجزای شیمیایی این ذرات در مناطق گوناگون آن، در این پژوهش به بررسی وضعیت غلظت ذرات معلق و ترکیبات تشکیل دهنده ی آنها در چهار ایستگاه تهرانسر، دانشگاه صنعتی شریف، شهید محلاتی و شهریار پرداخته شده است. با انجام اندازهگیریهای میدانی در فاصله سالهای 2015 تا 2016 میلادی، غلظت جرمی آلاینده PM2.5 محاسبه و سپس به کمک آنالیز شیمیایی انجام شده در دانشگاه تهران، غلظت ترکیبات شیمیایی و المانهای فلزی ذرات معلق در محدوده این ایستگاه ها محاسبه شد. میانگین غلظت PM2.5 موجود در هوای اطراف ایستگاه نمونهبرداری شریف برابر 41,09 میکروگرم بر مترمکعب، ایستگاه تهرانسر 37 ,33 میکروگرم بر مترمکعب، ایستگاه شهریار 32,4 میکروگرم بر مترمکعب و ایستگاه محلاتی 55,32 میکروگرم بر مترمکعب بدست آمد. غلظت این ذرات در ماه های سرد سال مقادیر بیشتری را به خود اختصاص داده است. از میان ترکیبات آلی، پلی آروماتیکها مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد که در ماه های سرد سال غلظت بیشتری داشتند. بررسیهای انجام گرفته بر روی فلزات نشان داد که مجموع ضرایب غنیسازی ایستگاه شهریار تفاوت بسیار زیادی با سایر ایستگاه ها داشت و این پدیده بیانگر تاثیر کمتر عوامل انسانی بر آلودگی هوای موجود در این ایستگاه میباشد. از سوی دیگر، مقادیر بسیار زیاد این ضرایب برای فلزات بسیار سمی در ایستگاه محلاتی نسبت به سایر ایستگاه ها، بیانگر وخامت شرایط در این ایستگاه است.

کلیدواژه ها:

PM2.5 ، تهران ، ذرات معلق ، پلی آروماتیک ها ، ضرایب غنی سازی