اندازه گیری غلظت آلاینده های گازی NO2 و SO2 در محیط های موزه ای تهران به روش غیر فعال

اثرات مخرب آلاینده های گازی ناشی از ترافیک و صنایع بر روی آثار تاریخی موجب شده که در ده ههای گذشته اهمیت پایش این آلاینده ها در محیطهای موزهای بیش از پیش مورد توجه حفاظتگران موزه قرار گیرد. به همین دلیل غلظت گازهای NO2 و SO2 در کتابخانه و موزه ملی ملک و موزه رضا عباسی در دو منطقه نسبتا شلوغ و پر رفت و آمد به ترتیب در مرکز و شمال شهر مورد سنجش و پایش قرار گرفتند.نمونه برداری آلاینده های فوق با روش تیوبهای غیر فعال پالمس در سالنها و ویترینهای نمایش این موزه ها در دو نوبت در تابستان و زمستان سال 1392 انجام شد. سپس غلظت گاز دی اکسید نیتروژن با استفاده از طیف سنجی ماورا بنفش و غلظت گاز دی اکسید گوگرد به کمک روش یون کروماتوگرافی اندازه گیری شدند. همزمان با این مطالعات اندازگیری دما و رطوبت داخل ویترین و سالن نمایش هم بوسیله دیتالاگر به مدت یکسال انجام شد.نتایج آزمایشات و اندازگیریهای ریز اقلیمی دما و رطوبت در این دو موزه افت و خیزیهای زیادی خصوصا در رطوبت در آنها نشان میدهد. مقایسه نتایج مربوط به گازهای آلاینده مورد اندازه گیری نیز نشان میدهد که غلظت آلاینده ها در موزه رضا عباسی بیشتر از موزه ملک می باشد. همچنین غلظت گاز دی اکسید نیتروژن در فصل تابستان بیشتر از زمستان و بلعکس غلظت گاز دی اکسید گوگرد در زمستان بیشتر از تابستان است. اگرچه کاهش سرعت تبادل هوا در محیط ویترینها تاثیر چشمگیری بر روی غلظت گاز NO2 دارد اما بطور قابل تعجبی غلظت گاز دی اکسید گوگرد در داخل و خارج از ویترینها تفاوت قابل ملاحظه ای را نشان نمیدهد.در مجموع مطالعات انجام شده نشان میدهد موقعیت مکانی موزه ها در بافت شهری، مجاورت یا عدم مجاورت آنها به خیابان های اصلی و پر تردد و سرعت تبادل هوا نقش حیاتی در غلظت آلاینده های خارجی در محیط های داخلی دارند. علاوه بر این نتایج نشان میدهد که غلظت گازهای آلاینده در محیط هر دو موزه بالاتر از حد مجاز برای حفاظت از آثار میباشد.

کلیدواژه ها:

NO2 ، SO2 ، موزه رضا عباسی ، کتابخانه و موزه ملی ملک ، نمونه برداری غیر فعال