نقش هویت در سرزندگی محلات تاریخی (نمونه موردی: محله باب المسجد از شهر نائین)

از آن جا که هویت یکی از معیارهای اصلی پایداری و سرزندگی به شمار می آید، برای داشتن محله ای پایدار و سرزنده، دانستن مولفه های هویت ساز الزامی است. نیاز به هویت، نیازی فطری است و انسان ها تا زمانی که زنده اند نیازمندند خود را متعلق به مکانی بدانند. محلات سنتى ایران بر اثر همبستگى و یکپارچگى اجتماعى قوى بین ساکنین که دارای ارزش های مشترک بودند، ایجاد شده و زمینه اى براى حمایت ساکنین از شرایط جمعی فراهم نموده و از این طریق باعث تقویت روحیه همکاری و تعاون و روابط همسایگى مى شدند. بافت تاریخی شهر نائین به عنوان الگویی از معماری و شهرسازی ایرانی از هفت محله تشکیل شده است. با توجه به قرار گیری مسجد جامع نائین که اولین مسجد تاریخی ایران در محله باب المسجد می باشد، می توان گفت که اهمیت این محله به مراتب بالاتر از شش محله دیگر است. کاربری های این محله نیز اهمیت به سزایی در حفظ تاریخ و تمدن ایرانی- اسلامی این شهر دارند، چرا که حسینیه باب المسجد و موزه تاریخ مردم شناسی (خانه پیرنیا) نیز واقع در این محله می باشند. همین امر موجب آمد و شدهای فراوان در محله شده و می تواند به عنوان دلیلی برای ایجاد حس سرزندگی تلقی شود. هدف پژوهش بررسی نقش مولفه های هویت بخش محلات تاریخی در سرزندگی محله است. روش تحقیق این مقاله با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی می باشد. مفاهیمی همچون هویت، خوانایی، و سازگاری از ویژگی های این محله به شمار می رود. شواهد نشان می دهد این محله با تمام فرسودگی نشان از تجربه ها، اصالت ها و یادهای گذشته دارد. تجارب و درس هایی که در طول قرون طولانی به دست آمده و هویت تاریخی این محله موجب سرزندگی و پایداری آن شده است.

کلیدواژه ها:

هویت ، سرزندگی ، نائین ، محله تاریخی ، باب المسجد