طراحی مجتمع فرهنگی با رویکرد افزایش تعاملات اجتماعی (مطالعه موردی شهرستان شوشتر)

ایجاد فضاهای عمومی در مقیاس های مختلف شهری در دهه های اخیر تلاش در جهت رفع نیاز اجتماعی انسان به فضاهای عمومی بوده است. حضور افراد در این فضاها منجربه افزایش حضورپذیری افراد در فضای عمومی و عاملی در جهت موفقیت فضاست. حال مقیاس های نزدیک به هم، نداشتن ویژگی ها و معیارهای فضاهای عمومی موثق و عدم معیارهایی جهت اجتماع پذیری فضاها منجربه خالی و رانده شدن فضاها شده است. از این لحاظ شناسایی معیارهای ایجاد کننده و ارتقا دهنده اجتماع پذیری در فضاهای عمومی ضرورتی است. فضاهای فرهنگی به عنوان بخشی از فضاهای عمومی، افراد را در سازمان های قضایی گوناگون به صورت اختیاری و برای انجام فعالیت های فرهنگی و اجتماعی گرد هم می آورد. این فضاها، محل مناسبی برای افزایش حضورپذیری افراد در جهت ایجاد تعامل، گفت وگو و مراودات محسوب می شوند و نقش مهمی در ایجاد ارتقای تعاملات و ارتباط افراد با یکدیگر و زندگی اجتماعی آن ها دارند. با درک چگونگی ارتباط این محیط ها و روابط اجتماعی میان افراد می توان معماران و طراحان را در جهت طراحی مناسب چنین فضاهایی یاری رساند. هدف پژوهش حاضر یافتن روابط بین کیفیت فضای و مفاهیم اجتماعی از جمله حضورپذیری افراد در جهت ایجاد تعامل، گفت وگو و مراودات در معماری و طراحی شهری و به کارگیری آن ها در طراحی بناهای فرهنگی است. در ارزیابی مولفه های حضورپذیری افراد در جهت ایجاد تعامل، گفت وگو و مراودات از روش مصاحبه و مشاهده و تحلیل نتایج آن از طریق نقشه های رفتار فضایی کاربران از فرهنگ سرای شوشتر به عنوان نمونه مورد مطالعه استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از وجود رابطه مستقیم بین میزان حضورپذیری افراد در جهت ایجاد تعامل، گفت وگو و مراودات و مولفه های کالبدی و فعالیت و محیط ساخته شده است. این مولفه ها گاه به تنهایی مکان در ترکیب با یکدیگر می توانند در کمیت و کیفیت حضورپذیری افراد در جهت ایجاد تعامل، گفت وگو و مراودات بناهای عمومی اثرگذار باشند.

کلیدواژه ها:

مجموعه فرهنگی ، حضورپذیری افراد ، ایجاد تعامل ، گفت وگو و مراودات ، شهرستان شوشتر