بررسی و مقایسه مفهوم عملکرد محوری در بیمارستان ها (نمونه موردی بیمارستان های دوره قاجار و بیمارستان های امروزی)

بیمارستانها و مراکز درمانی و مراقبتی روابط فضایی پیچیده و مهمی دارند به گونه ای که هر بخش باید با بخش های دیگر در ارتباط باشد و این ارتباط نیز درجات مختلفی دارد، بعضی بخشها مانند اورژانس و جراحی باید با یکدیگر در ارتباط تنگاتنگ بوده به گونه ای که در موارد بحرانی بیمار بدحالی که به اورژانس مراجعه نموده است بدون فوت وقت و بی واسطه به بخش جراحی ارجاع داده شود و یا ارتباط بخش استریل با بخش جراحی نیز باید از همین نوع و به عبارت دیگر درجهی یک باشد، هر خللی که در این ارتباط ایجاد شود ممکن است جان یک انسان را به خطر بیاندازد، در حالی که بعضی بخشها اصلا نیاز ندارند با یکدیگر در ارتباط باشند، مانند ارتباط بخش استریل با درمانگاه. بنابراین حل این روابط خود وقت بسیاری را می طلبد، اما متاسفانه اهمیت این موضوع باعث شده است مساله ی طراحی بیمارستان تنها به این قسمت ختم شود یعنی هنگامی که روابط بخشها حل شد، بدون توجه به مبانی زیبایی شناسی و سازه ای به آنها ارتفاع داده و تبدیل به حجم می شوند، این امر باعث می شود که حجم نهایی، حجمی خام و آری از هرگونه خلاقیت به نظر برسد و نهایتا خود طراح نیز از طرح خود رضایت کامل را ندارد. متاسفانه در طراحی بیمارستان، عملکردگرایی بخش عمده ای از تفکر طراحی را به خود اختصاص می دهد، به نحوی که توجه به کیفیات محیطی و تاثیرات چشمگیر آن بر روند درمان بیماران، و کاهش اضطراب در آن ها نقش کمتری را ایفا می کند. لذا هدف از انجام این پژوهش، تغییر دیدگاه طراحان در طراحی و بررسی و ارایه ی راهکارهایی در رابطه با طراحی فضای انعطاف پذیر متناسب با روانشناسی ارتباطات فضایی در مراکز درمانی در کنار عملکرد محوری می باشد، تا بتواند در ارتقاء کیفیت محیطی بیمارستان موثر واقع بوده و در نتیجه باعث تسریع در روند بهبود بیماران و کاهش اضطراب در آن ها شود.

کلیدواژه ها:

عملکرد محوری ، بیمارستان ، معماری دوره قاجار ، معماری امروزی