ارزیابی مولفه های کیفیت محیطی در فضاهای شهری ساحلی

عنصر طبیعت و جاذبه های بصری می تواند ابزار قدرتمندی جهت پیوند انسان با محیط پیرامون و حیات بخشیدن به زندگی مدنی او در فضاهای شهری باشد. ابزاری که پیوندی ناگسستنی میان انسان و دنیای پیرامون خویش ایجاد می نماید و اگر به درستی به کار گرفته شود می تواند محیطی با کیفیت بوجود آورد که بستر مناسبی برای کنش های اجتماعی باشد.در واقع محیط های طبیعی پتانسیل بالایی برای خلق فضاهای عمومی شهری دارد.بر اساس گونه بندی فضاهای شهری تعاملگرا، یکی از این گونه های موفق ،کنار آب ها می باشد. مکانیابی فضاهای جمعی در حاشیه ساحل می تواند موجب موفقیت فضا و مهمتر از آن تقویت خاطره جمعی شهروندان شود اما این امر در گرو طراحی محیطی با کیفیت است و ضعف در هر یک از مولفه های کیفیت محیطی به تدریج موجب پراکنده شدن افراد و عدم استقبال از فضا می شود.لذا پرداختن به این مولفه ها و ارزیابی دقیق آن ها امری ضروری است.. در این خصوص سوال زیر مطرح می گردد که: مولفه های کیفیت محیطی در فضاهای شهری ساحلی کدامند هدف پژوهش حاضر،شناسایی و بررسی مولفه های کالبدی و معنایی در فضاهای شهری ساحلی و چگونگی تاثیر گذاری آن ها بر موفقیت اینگونه فضاها می باشد. در این راستا، روش تحقیق بر اساس هدف، از نوع کاربردی و براساس روش و ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. همچنین با استفاده از روش اسنادی با به کارگیری منابع کتابخانه ای و پایگاه داده های الکترونیکی، بررسی مبانی نظری مرتبط با مولفه های کیفیت فضای شهری از دیدگاه نظریه پردازان و مفاهیم مرتبط از جمله تعاریف فضاهای عمومی شهری و انواع آن، عوامل موثر بر محتوای فضای شهری ساحلی و کارکرد آن ها، صورت گرفته است. در نهایت با بررسی مولفه های تاثیرگذار در کیفیت و اجتماع پذیری فضاهای شهری ساحلی،اصول و چارچوبی برای طراحی این فضاها حاصل شد . نتایج تحقیق گویای آن است که توجه به نقش این فضاها و ارتقاء کیفیت های محیطی در آن ، موجب شکل گیری فضا های شهری سرزنده و پویا پیرامون نوار های ساحلی می شود.

کلیدواژه ها:

فضای شهری ساحلی ، کنار آب ها ، مولفه های کیفیت محیطی ، کیفیت عملکردی ، کیفیت کالبدی ، کیفیت معنایی