بررسی اصول طراحی معماری پایدار و عناصر اقلیمی موثر در شهر قزوین

مبحث پایداری به رغم اینکه از مباحث روز معماری است، توسط پیشینیان ما در معماری بناهای سنتی به کار گرفته شده است. معماری سنتی نوعی از معماری با گرایش به سمت پایداری بوم شناختی و همچنین نمود کامل هم آوایی انسان و محیط زیستش می باشد. فنون و قواعد به کار رفته در معماری ابنیه سنتی ایران مانند خانه های مسکونی، بسیاری از مفاهیم نوین در عرصه معماری پایدار را به وضوح دارد. اما مرور زمان و استفاده از روش های پیشرفته تکنولوژی منجر به فراموشی این تکنیک های موثر پایدار در معماری شده اند. در حال حاضر توجه به توسعه پایدار از جمله مواردی است که بسیاری از متخصصان بران توافق دارند. بر طبق این نظریه رسیدن به بالاترین درجه پایداری در شهرها امری حیاتی می باشد،این طور به نظر می رسد که توسعه پایدار و مفاهیم آن به خوبی با اهداف و مقاصد معماری و شهر سازی نوین سازگار بوده و می تواند به عنوان عاملی موثر جهت تحقق اهداف پایداری مطرح شود. با توجه به روند رشد تکنولوژی و مطرح شدن بحث انرژی های پایدار و کاهش مستمر ذخیره انرژی های تجدید ناپذیر همچنین وجود منابع مناسب انرژی های پایدار (خورشید، آب،بادو...) در کشور میتوان با طراحی معماری مناسب و هماهنگ با اقلیم و با استفاده از الگوهای معماری ایرانی که به شیوه های مناسبی از انرژی های پایدار در طراحی معماری بهره گرفته اند فضایی مناسب با آسایش حرارتی مطلوب به وجود آورد. گونه شناسی ساختار کالبدی بناهای بومی قزوین نشان می دهد که در تمام عاصر معماری سازگاری با شرایط محیطی و ویژگی های اقلیمی مورد نظر بوده است بناهای بومی به لحاظ دارا بودن ساختار اقلیمی، قادر به سازگاری با شرایط محیطی بوده و توانایی مقابله با شرایط بحرانی اقلیمی و استفاده از امکانات محیط پیرامون خود را دارند. .معماری بومی اغلب به عنوان یک سنت بومی و محلی منتقل می شود و بیشتر بر اساس آزمون و خطا و فنون منتقل شده از نسلی به نسل دیگر است تا براساس علم هندسه و محاسبات دقیق حدود نیم قرن است که این نوع معماری به عنوان بخشی از مباحث نظری با هدف رونق دادن به گرایش های محلی ، ارزش های فرهنگی و بومی و معماری پایدار مطرح است. نگاهی گذرا به معماری بومی مناطق مختلف ایران حکایت از شناخت خصوصیات محیطی به خصوص اقلیمی پهنه های متنوع ایران، چاره اندیشی هوشمندانه نیاکان ما برای استفاده هرچه بیشتر از مواهب طبیعی و مقابله با مشکلات گونه ای از معماری است که طراحی و ساخت را بر اساس ملاحظات محیطی و با و ناهنجاری های اقلیمی محیطی آن دارد. معماری پایدار استفاده از مصالح بومی و محلی تعریف می نماید. هدف این توسعه به این صورت است که استفاده از محیط زیست به گونه ای باشد که کمترین آسیب به آن وارد آید تا علاوه بر برخورداری نسل حاضره نسل های آتی نیز بتوانند از منابع تجدید ناپذیر استفاده کنند. در این مقاله سعی می شود با بررسی معماری بومی به اصول معماری همساز با اقلیم دست یافت در این مقاله سعی بر آن است تا پس از مروری بر مبدا ومفهوم پایداری: تعریف آن و شناخت کاربرد مفاهیم پایداری در شهرسازی به بررسی و تحلیل قزوین به عنوان نمونه ای از شهرهای سنتی ایران پرداخته است.