بررسی نقش مؤلفه های سازنده فضای شهری در سرزندگی آن با استفاده از روش تحلیل محتوا مطالعه موردی: مقایسه تطبیقی میادین نقش جهان اصفهان و ناوونای رم

فضای شهری اصلی ترین دستمایه طراحی شهری و ارتقای کیفیت آن مهمترین هدف و دغدغه طراحان شهری است. امروزه این فضاها بیش از پیش بازتاب دهنده مدنیت، فرهنگ و شعور اجتماعی یک جامعه بوده و عاملی اساسی برای قضاوت درباره مطلوبیت یک شهر محسوب می گردند. بر این اساس، شناخت ماهیت و مؤلفه های سازنده فضاهای شهری از یک سو و تبیین نقش این مؤلفه ها در حیاد اجتماعی و سرزندگی اینگونه فضاها از دیگر سو می تواند نقشی مؤثر در برنامه ریزی، طراحی و مدیریت بهتر این فضاها ایفا کند. هدف پژوهش حاضر در وهله نخست، مطالعه موازی ههر دو مؤلفه سازنده فضاهای شهرییعنی فرم و محتواست 3 . رویکردی که کمتر در شناخت، تبیین و طراحی فضاهای شهری ایرانی، مورد توجه بوده و بیشتر به جنبه عینی و ملموس فضاهای شهری همانا فرم پرداخته شده است. بر این اساس پس از تبیین مؤافه های سازنده فضای شهری، با استفاده از روش تحلیل محتوا و مرور متون معتبر، کدهای سرزندگی فضاهای شهری در دو سطح عام و خاص تدوینمی شوند. در مرحله دوم، نقش و جایگاه هر یک از این دو مؤلفه در سرزندگی فضاهای شهری با تمرکز بر میدان شهری تبیین می گردد. به این منظور دو فضای شهری نمونه)میدان های نقش جهان اصفهان و ناوونای رم( بر اساس کدهایپیشنهادی در رابطه با سرزندگی مورد مقایسه تطبیقی ضرار گرفتند. نتایج این پهژوهش نشهان داد که: 1 سرزندگی کیفیتی مجرد و هم وزن سایر کیفیت های فضایی نیست بلکه کیفیتی تمام عیار و دربردارنده مجموعه ای ازکیفیت های فرمال و محتوایی است. 2 یک فضای شهری باید واجد دو خصوصیت دعوت کنندگی)برآمده از مؤلفه فرم( و حضورپذیری برامده از مؤلفه محتوا( به صورد توأمان باشد تا فضایی سرزنده لقب گیرد.

کلیدواژه ها:

مؤلفه های فضای شهری ، سرزندگی ، روش تحلیل محتوا ، میدان نقش جهان اصفهان ، میدان ناوونای رم