تاثیر کالبد حیاط مرکزی بر عوامل کالبدی حس تعلق به مکان در خانه(نمونه موردی خانه های کاشان)

در ساختار مرکزگرای خانه ایرانی، حیاط وضعیتی مهم تر و زیبایی متعالی تر نسبت به بخشهای دیگر دارد و آن را از امور عادی خارج گردانده. سازماندهی فضا در خانه ایرانی براساس وجود حیاط شکل گرفته و ساختار آن پاسخ مناسبی به زندگی مادی و معنوی مردمان این خاک فراهم آورده است. حیاط به عنوان مکانی امن و آرام برای آسایش خانواده ، ارتباط دهنده و وحدت دهنده عناصر خانه است. مکانی برای رخدادها وزندگی جمعی. مکان بخشی از فضاست که احساس شده و با خاطره عجین می شود . این خاطره حاصل درگیری فضا با فعالیت های انسانی ست و عاملی جهت تبدیل فضا به مکان است. حس تعلق به مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط خوداست که شخص ا درارتباط درونی با محیط قرار می دهد. تعلق مکانی عاملی برای احساس امنیتت، لذت و ادراک عاطفی افراد میباشد وکه در هر موقعیت به منظور بهره مندی وتداوم حضور انسان در مکان نقش تعیین کننده ای می یابد. ایجاد مکان و حس تعلق به آن در نهایت باعث افزایش کیفیت زندگی افراد می شود. این نوشتار در پی بیان رابطه میان حیاط به عنوان قلب تپنده خانه و عوامل کالبدی ایجاد کننده حس تعلق به مکان می باشد و این تاثیر را از جنبه های کالبدی تشریح مینماید. در راستای ان معنای مکان و حس مکان و دیدگاه های موجود را بررسی و نمود کالبدی این حس را در حیاط سه نمونه از خانه های گذشته کاشان بیان می نماید. پژوهش به روش همبستگی انجام گرفته است. دستاورد اصلی این نوشتار را می توان در ذکر این نکته دانست که کالبد حیاط خانه های کویری ایران چیزی نیست جز مکانی برای گرد همایی عوامل ایجاد حس تعلق؛ تنها حسی که یک خانه را برای انسان از سایر فضاها متفاوت می کند.

کلیدواژه ها:

مکان ، حس تعلق به مکان ، حیاط