غربالگری مخازن نفتی ایران جهت تزریق و ذخیره سازی گاز دی اکسیدکربن با هدف ازدیاد برداشت نفت و کاهش اثرات مخرب گازهای گلخانه ای

اثر مخرب گازهای گلخانه ای، یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی می باشد که هزینه های گزاف اقتصادی و بهداشت و سلامت برای جوامع بشری ایجاد کرده است. برای مقابله با گرمایش حاصل از گازهای گلخانه ای بخصوص دی اکسید کربن تولید شده از کارخانجات صنعتی، راه حل های مختلفی ارائه شده است. در این میان، روش جمع آوری و ذخیره سازی دی اکسیدکربن در مخازن زیرزمینی، بیشتر از سایر روش ها، مورد استقبال قرار گرفته است. مهمترین عیب این روش، عدم اقتصادی بودن به علت ارزش مالی پایین دی اکسیدکربن می باشد. این مشکل موجب شده کشورها، تمایل چندانی به ذخیره سازی صرف دی اکسیدکربن نداشته و به دنبال راهی برای اقتصادی کردن فرایند ذخیره سازی دی اکسیدکربن باشند. تاکنون، ترکیب کردن فرآیند ذخیره سازی دی اکسیدکربن و فرآیند ازدیاد برداشت به کمک دی اکسیدکربن در مخازن نفتی بهترین راه حل برای این مشکل بوده است. این پیشنهاد و همچنین الزام معاهداتی چون توافق نامه پاریس و کیوتو، کشورهای تولید کننده نفت را به میزان بالایی ترغیب به استفاده از این روش نموده است. در این راستا، تا پایان سال 2018 ، نوزده پروژه عظیم ذخیره سازی دی اکسیدکربن انجام شده که از این بین پانزده پروژه با رویکرد ازدیاد برداشت از مخازن نفتی بوده است. از این رو، در این مطالعه ما با مرور پروژه های ازدیاد برداشت اجرا شده در نقاط مختلف جهان، ویژگی مخازن ذخیره سازی دی اکسیدکربن در هر یک از این پروژه ها را استخراج نموده و معیاری برای تعیین میزان تاثیر تزریق دی اکسیدکربن برای ازدیاد برداشت از مخازن بیان کردیم. در نهایت، با استفاده از این معیار، اطلاعات هشت مخزن بزرگ نفتی ایران را ارزیابی نموده و میزان موثر بودن فرآیند ازدیاد برداشت به کمک دی اکسیدکربن را در آنها مشخص نمودیم.

کلیدواژه ها:

دی اکسید کربن ، گاز گلخانه ای ، گرمایش زمین ، محیط زیست ، ازدیاد برداشت نفت ، ذخیره سازی