تحلیل و بررسی نقش گردشگری تجاری بر کالبد شهری (مطالعه موردی: بازار قدیم شهر چابهار)

در دنیای امروز صنعت گردشگری به عنوان یکی از کلیدهای اساسی اقتصاد به حساب می آید و به علت اهمیت فوق العاده اش در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها صادرات نامریی نام گرفته است. این صنعت به عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد فرصت های شغلی در سطح محلی می تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد. شهرساحلی چابهار به عنوان شاهراه تجاری و مبادلاتی به طور خاص ویژگی های یک شهر توریستی – تجاری را برخوردار است، که می تواند با گسترش روز افزون توریسم بخصوص در زمینه تجاری به گسترش و توسعه شهر کمک شایانی کند. لذا در این مطالعه به بررسی اثرات گردشگری تجاری بر کالبد بازار قدیم چابهار با کاربرد مدل SWOT پرداخته شد. با استفاده از این مدل، عوامل درونی (نقاط قوت و ضعف) و عوامل بیرونی (فرصت و تهدید) از طریق مطالعه اسناد و مدارک موجود و استفاده از نظرات کارشناسانه در قالب پرسشنامه جمع آوری شد. سپس با استفاده از ماتریس های IFA و EFA امتیاز عوامل درونی برابر 2/65 و عوامل بیرونی 2/41 حاصل شد. همچنین مولفه (موقعیت قرار گیری مناسب بازار در شهر چابهار) با امتیاز 0/6 بعنوان مهمترین نقطه قوت داخلی و در مقابل، مولفه (دسترسی آسان به بازار) با امتیاز نهایی 0/36کم اهمیت ترین نقطه قوت داخلی مشخص شد. همچنین مولفه (کمبود تاسیسات رفاهی مانند سرویس بهداشتی و....) با امتیاز نهایی 0/24 و مولفه (عدم ساماندهی دست فروشان) با امتیاز 0/09 به ترتیب مهمترین و کم اهمیت ترین نقاط ضعف داخلی مشخص شدند، اما در مورد عوامل بیرونی مولفه (ایجاد مراکز تجاری جدید) با امتیاز نهایی 56/00/56 مهم ترین فرصت پیش روی منطقه و مولفه (بهبود شبکه حمل و نقل) با امتیاز نهایی 0/09 کم اهمیت ترین فرصت شناخته شد. هم چنین مولفه (ایجاد فضاهای تجاری و خدماتی بدون برنامه ریزی و مکان یابی مناسب) با امتیاز 0/28 و مولفه (تخریب آثار تاریخی و فرهنگی و باستانی ) به ترتیب مهم ترین و کم اهمیت ترین تهدید شناسایی گردیدند.

کلیدواژه ها:

گردشگری تجاری ، کالبدی ، بازار قدیم چابهار تکنیک SWOT