جایگاه اقتصاد آموزشی در آموزش و پرورش ایران

قدمت آموزش در ایران به دوره قبل از ورود دین اسلام به ایران بر می گردد که آموزش بر اساس تعالیم دین زردشت، توسط جامعه و والدین انجام می شد اما اقتصاد آموزش، رشته علمی جدیدی است که بیش از دو دهه از عمر آن نمی گذرد. با توجه به اینکه آموزش به عنوان یکی از عناصر توسعه به حساب می آید، اقتصاد آموزش نیز سعی دارد تا با استفاده به ینه از منابع آموزشی، به حداکثر تولید نائل آید. آموزش و پرورش باعث تغییر ارزش ها و طرز تلقی های افراد می شود و این خود تاثیر مستقیمی به وضعیت اقتصادی دارد. آموزش و پرورش سبب گسترش ظرفیت تولیدی و همچنین رشد اقتصادی جامعه موجب افزایش درآمد و توزیع عادلانه ثروت می گردد و همچنین نقش موثری در تشکیل سرمایه انسانی خواهد داشت . هزینه های آموزشی را باید نوعی سرمایه گذاری به حساب آورد که به قول شولتز و بکر از مفهوم سرمایه انسانی از آن نام برده اند.اصولا این واقعیت را نباید نادیده گرفت که هزینه های آموزشی در تمام کشورهای جهان به شدت افزایش یافته به طوری که متوسط حدود 6 درصد از درآمد ملی ناخالص جهان صرف تعلیم و تربیت رسمی می شود، این رقم در کشورهای پیشرفته صنعتی حدود 7 درصد و در کشورهای در حال توسعه حدود 5 درصد است. توجه به روشهای مناسب تعلیم و تربیت و یادگیری از مباحث اساسی علوم تعلیم و تربیت هستند. علم اقتصاد نیز ، به مفهوم عام آن ، به علم تخصیص منابع محدود بین خواسته های نامحدود معروف است، که از دو منظر قابل بررسی است . نخست اینکه آموزش ، به صورت تولید دانش از طریق تحقیقات انجام شده در مراکز آموزشی ، نقش زیادی در موفقیت اقتصادی افراد ، بنگاه ها و کشور ایفا می کند و در ادبیات اقتصاد آموزش با عنوان کارائی خارجی آموزش یاد می شود و دوم اینکه منابع موجود برای تحقق اهداف آموزشی محدود است و به کار بردن ابزار و روشهای تحلیل اقتصادی در این راستا اهمیت دارد . در ادبیات اقتصاد آموزش ، مقولات مرتبط با این مسائل را می توان در قالب کارایی داخلی آموزش ارائه و تقسیم بندی نمود .

کلیدواژه ها:

اقتصاد آموزش و پرورش ، مکاتب اقتصادی ، هزینه های آموزشی