ارزیابی و طبقه‌بندی وضع مراتع آبخیز دماوند

از آنجایی که بیش از 43 درصد سطح خشکیهای کره زمین و حدود 54 درصد از سطح کشورمان را مراتع تشکیل داده است ارزیابی اراضی مرتعی به منظور بهره برداری بهینه از این منبع با ارزش طبیعی دارای اهمیت خاصی به ویژه برای کشورمان می باشد ، زیرا با توجه به سطح وسیع مراتع کشور بیش از 90 درصد از احشام به مراتع وابسته هستند. لذا تحقیق حاضر به منظور شناسائی وضعیت و گرایش مراتع آبخیز دماوند و ارائه برنامه‌های مدیریتی جهت حفظ، احیاء و توسعه مراتع انجام گرفت .در این راستا، با استفاده از مستندات پیشین و مطالعات انجام گرفته قبلی از مؤسسات و نهادهای ذیربط، اطلاعات و گزارشات حاصل گردید. سپس با در نظر گرفتن هدف و شدت مطالعه و نیز استانداردهای متداول پس از تکمیل کادر موردنیاز، مطالعات صحرایی انجام شده و و در مرحله بعد اقدام به ارزیابی و آنالیز اطلاعات، تلفیق نتایج و تنظیم گزارش گردید.لازم به ذکر است برای ارزیابی و طبقه‌بندی وضع تیپهای مرتعی از روش چهار عاملی استفاده گردید. نتایج نشان دهنده آن بود که بطور کلی مراتع موجود در منطقه در سطح وسیعی دارای گرایش منفی می‌باشند. گرایشهای تعیین شده شامل 36 تیپ، بطوریکه 8 تیپ گرایش ثابت و 28 تیپ دارای گرایش منفی می‌باشند. بطوریکه مهمترین عوامل تخریب مراتع آبخیز دماوندعبارت اند از چرای زودرس و دائم؛چرای مفرط و بیش از ظرفیت مرتع؛ممیزی و دادن پروانه چرای غیراصولی؛عدم اهتمام و پیگیری لازم از سوی دست‌اندرکاران و مجریان منابع طبیعی در مراتع و ازدیاد دام در مراتع به تبع گزاف بودن قیمت گوشت در بازار، لذا جهت استفاده بهینه از پتانسیل موجود می بایستی قبل از اجرای هر برنامه اصلاحی با انتخاب استراتژی مناسب و اصولی، روند تخریب را کند و در نهایت عوامل آن را محدود نمود

کلیدواژه ها:

ارزیابی ، مراتع ، آبخیز دماوند ، تخریب مراتع