تاثیر تغییر اقلیم بر فراوانی سیل حوضه گرگانرود با استفاده از آنالیز مرتبه اول مدل هیدرولوژیکی بارش – رواناب

شواهد علمی نشان میدهد که تغییرات آب و هوایی جهانی به دلیل فعالیتهای انسانی است، که در یک قرن ممکن است رخ دهد. انتظار میرود که دو برابر شدن CO2 و افزایش میزان سایر گازهای گلخانهای در جو، منجر به شرایط آب و هوایی بحرانیتری نسبت به پیامدهای دیگر خواهد شد. هدف از این پژوهش بررسی چگونگی سیل و میزان آن در زیرحوضههای مربوط به دشت گرگان - گنبد از حوضه آبریز گرگانرود، تحت شرایط دو برابر شدن CO2 میباشد. با توجه به رزولوشنفضایی ضعیف مدلهای گردش عمومی (GCM (و عملکرد نامشخص در مقیاس منطقهای، تجزیه و تحلیل با دقت مرتبهاول انجام شده و در آن تنها تغییرات شدت بارش در نظر گرفته شده است که تاثیر قابل توجهی بر سیلهای آینده دارد. دو سناریواز بیشترین تغییرات ممکن انتخاب شده است: اول، 25 درصد افزایش در میانگین و انحراف استاندارد عمق بارشبرای مدت زمان بارش 48-6 ساعت، منطبق بر توزیع گامبل؛ دوم، تنها افزایش 50 درصد در انحراف استاندارد. همچنین از مدل حوضهای 1-HEC و روش شماره منحنی رواناب SCS در شبیهسازی مونت کارلو استفاده شد. مقایسه منحنیهای فراوانی سیل به دست آمده از مونت کارلو برای دو سناریو با منحنی روز، در حال حاضر نشان میدهد که سناریوی اولسهم عمدهتری را در جریان سیل بحرانی نسبت به سناریوی دوم دارد. در سناریوی اول، میانگین سیل سالانه در حوضه مورد مطالعه تقریبا0 80 درصد افزایش و سیل 100 ساله نیز 41 درصد افزایش پیدا خواهد کرد. نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر نشان میدهد با وجود اینکه در سالهای آینده بارش کاهش خواهد یافت، اما بارشهای حدی در حوضه با شدت بیشتری نسبت به دوره پایه رخ خواهد داد که این امر نشاندهنده افزایش سیلابها در دوره آتی خواهد بود. نتایج حاصل از این پژوهش در طراحی و ساخت سدها، مدیریت سیلابهای حوضه به منظور کاهش خسارات مالی و جانی، استفاده بهینه از این سیلابها )تولید نیروی برق و ...( و همچنین برنامهریزی برای توسعه مناطق مسکونی مخصوصا مناطق شهری قابل استفاده است.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، منحنی رواناب ، سیلاب ، مونت کارلو