خصلت و کاراکتر فضای پیوندی در خانه ایرانی نمونه موردی: خانه های تاریخی شهرکاشان

در طبیعت و جهان اندیشه به وفور دوگانه های متضاد در کنار یکدیگر دیده می شوند.که یکی از آنها بحث فضای درون و بیرون و پتانسیل های وجودی فضاهایی که هم زمان احساس در درون بودن و در بیرون بودن را به انسان القا می کنند خواهد بود. دوگانه هایی که در نگاه اولیه متضاد یکدیگر بوده اما این تضاد در واقع عامل اصلی تکامل و تحرک است. هدف اصلی این پژوهش تدقیق در معنا و مفهوم (درون، بیرون، فضای پیوندی) و شناخت مفاهیم مرتبط با آن در جهت دستیابی به خصلت فضای پیوندی و در نهایت، تبیین عوامل موثر بر تجلی کیفیت محیط و ایجاد حس تعلق به مکان از سوی کاربران در این فضا خواهد بود. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه است که در نهایت، داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و انجام آزمون های T تک نمونهای (T-TEST)، آزمون کای اسکوئر ( خی دو) و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. دستاوردهای پژوهش نشان دهنده آن است که فضای پیوندی در خانه های تاریخی شهر کاشان به واسطه دارا بودن همزمان دو عامل کاراکتر طبیعی( آب، فضای سبز، نور) و کاراکتر فرهنگی (روحی- معنوی، انسانی) با میزان بالاتر از حد متوسط در نتایج آزمون ها، حس متفاوت بودن محیط را برای استفاده کنندگان از فضا، به دنبال داشته که کاربران از آن با عنوان خصلت فضای پیوندی، یعنی حس تعلق به مکان یاد می کنند، حسی که در به وجود آمدن آن بر اساس تجزیه و تحلیل نتایج پرسشنامه ها، هر یک از ریز متغیر ها به لحاظ مطلوبیت و تاثیر به ترتیب در جایگاه -1 طبیعی (فضای سبز) - 2 طبیعی (آب) -3 فرهنگی(روحی و معنوی) -4 فرهنگی (انسانی ) -5 طبیعی (نور) قرار گرفته اند؛ که در آن طبیعت بیشترین تاثیر و فرهنگ به صورتی غیر ملموس تر سهم خود را ایفا کرده است.

کلیدواژه ها:

خصلت فضای پیوندی ، کاراکتر طبیعی ، کاراکتر فرهنگی ، حس مکان ، فضای درون ، فضای بیرون