محرمیت در معماری سنتی

مسئله حریم مرز ایجاد می کند که اصل محرمیت به عنوان یک اصل حاکم بر تمامی شئون زندگی ، به زیبایی در معماری سنتی ایران کالبد یافته و آثار و نتایج عمیقی در سازماندھی فضایی و نحوه قرار گیری عملکردھای گوناگون داشته است. و مراعات اصل حجاب در سطوح مختلف معماری ایرانی بطور کامل لحاظ شده است. حریم و حجاب و صیانت از محرمیت یکی از اصول مهم معماری ایرانی در خلق فضای معماری بوده است.. چنانچه در طراحی و ساخت بناها به حجاب دیداری، حجاب صوتی وحجاب رفتاری توجه ویژه شده است. حفظ حریم و قداست حضور مسلمانان در کنار هم موجب گردیده تا عناصری چون ورودی، حیاط، اتاقها، ایوان، هشتی، دالان پنجره و ... با ویژگیهای خاصی ساخته و پرداخته شوند. نوشته حاضر ازروش تحقیق توصیفی-تحلیلی ودربسترمطالعات کتابخانه ای و رجوع به مدارک و اسناد مربوطه صورت پذیرفته است وسعی شده است که با نگاهی نو به داشته های معماری خودبه تحلیل سلسله مراتب و درونگرایی وبرون گرایی به عنوان دو مفهوم ارزشمند و مرتبط با حجاب ومحرمیت بپردازیم ،در این مقاله تالش گردیده تا ضمن بررسی کارکرد و ویژگیهای عناصر مذکور در معماری رایج در ایران، نقش آنها در ایجاد سلسله مراتب فضایی و حفظ حرمت و محرمیت خصوصی ترین و امن ترین حریم مسلمین خانه مورد مطالعه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

محرمیت ، معماری سنتی ، معماری معاصر تهران ، ارزش های دینی ، درون گرایی