مدیریت و برنامه ریزی در آموزش و پرورش

خداوند متعال را سپاسگزاریم که به انسان نعمت وجود عقل، منطق، فرهنگ و فراگیری را عطا فرمود و راه تکامل و ترقی را بر پایه کاوش فرد برای یادگیری هدفمند قرار داد. در این صورت تکامل والای جامعه انسانی و رشد و توسعه آن بر یادگیری موثر، اثربخش و خلاق افراد آن جامعه استوار است. در عصری که دامنه علم و دانش در تمام عرصه های علوم گستری فزاینده ای دارد، شکوفایی مستمر انسان خردمند کنونی در دستیابی به علوم در محدوده عمر انسان بدون برنامه ریزی هوشمندانه امکان پذیر نخواهد بود. لذا، برای دستیابی به جایگاه شایسته و متعالی لازم است همه دستاوردهای علمی و تکنیکی را چون ابزاری در خدمت توان بالقوه افراد قرار گیرد تا مسیر پویایی و تکامل انسان را با اطمینان طی کند. برنامه ریزی آموزشی به مفهوم جدید آن شاخه ای از علوم تربیتی است که نزدیک به یک قرن از عمر آن می گذرد. این دانش جدید در خلال چند دهه اخیر کاربردی گسترده در آموزش و پرورش کشورها یافته است؛ به طوری که امروزه جزء لاینفک مدیریت آموزشی و پرورش رسمی تلقی می شود. برنامه ریزی آموزشی از سویی مدیران و مسئولان نظام های آموزشی را در اداره و اصلاح دستگاه تعلیم و تربیت مدد می رساند و از سوی دیگر، شیوه ها و الگوهایی را در خصوص توسعه و آموزش و پرورش به منظور تامین نیروی انسانی مورد نیاز جامعه ارائه می دهد؛ به عبارت دیگر، برنامه ریزی آموزشی دارای دو وجه درونی و بیرونی است؛ یعنی آنجا که تجزیه و تحلیل، پیش بینی و نحوه تامین نیازهای نظام آموزش و پرورش مطرح است، اصول و روش های برنامه ریزی درونی به کار گرفته می شود. اما هروقت ایجاد پیوند بین آموزش و پرورش و نیازهای جامعه به نیروی انسانی مطمئن نظر باشد، برنامه بیرونی مورد نظر است؛ از این رو در برنامه ریزی آموزشی، تعلیم و تربیت با اقتصاد، جامعه شناسی، جمعیت شناسی، آمار، روانشناسی، مدیریت و غیره گره می خورد و دانشی میان رشته ای به وجود می آورد که کاربرد آن می تواند در استقرار یک نظام آموزش و پرورش کارآمد موثر واقع شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت برنامه ریزی ، آموزش و پرورش ، تعلیم تربیت