منطقه بندی خطرناک لرزه ای شهر همدان برای توسعه شهری با استفاده از سنجش از راه دور و GIS

ساخت طبیعی کشور ما ، زلزله را به عنوان مخرب ترین و تهدید کننده ترین عوامل انهدام حیاط انسانی نموده است. بررسی های تاریخی نشان می دهد که هرچند گاهی نقاط یا مناطق وسیعی از کشورمان توسط این بلای طبیعی منهدم شده و آسیب های جانی و مالی بسیاری بر جای مانده است. عدم بکارگیری صحیح تکنیک های مقابله با زلزله در مناطق مختلف کشور را در خطر آسیب پذیری شدید قرار داده است. در این پژوهش با استفاده از شاخصه های چون دسترسی، شیب، جهت شیب، زمین شناسی و فاصله از خطوط گسل از طریق مدل های منطق فازی به پهنه بندی توسعه شهر در برابر خطر زلزله با استفاده از سنجش از دور و GIS اقدام شده است. در این تحقیق از تصویر ماهواره ای متعلق به سال 2015 استفاده شده است، منطقه مورد نظر از لحاظ پوشش اراضی در 7 کلاس ( اراضی توسعه یافته، اراضی بایر، اراضی آبی، اراضی کشاورزی، اراضی سنگ لاخی، اراضی فضای سبز شهری و اراضی میراث فرهنگی) مورد طبقه بندی قرار گرفت. برای تعریف عضویت فازی متغیرهای تحقیق از روش تابع خطی با توجه به ماهیت خطی متغیرها ( صفر تا یک ) استفاده گردیده است. مقایسه بین مدل رگرسیون چند متغیره در این پژوهش نشان داد که رگرسیون خطی با ضریب همبستگی 0.97 درصد بین متغیر وابسته ( پهنه بندی توسعه شهر ) و متغییر مستقل ( شیب، جهت شیب، شبکهارتباطی، زمین شناسی و فاصله از خطوط گسل ) بهترین ضریب را جهت پهنه بندی توسعه شهر دارا می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد توسعه شهر همدان در طی سال های اخیر بیشتر به سمت شمال و شمال شرقی بوده است، وجود ارتفاعات در جنوب شهر باعث محدود شدن توسعه شهر در این نقاط شده است. قسمت های شمال و شمال شرقی شهر به دلیل وجود ارتفاعات پایین و شیب پایین بهترین نقاط جهت توسعه شهر همدان برای سال های آتی می باشد.

کلیدواژه ها:

شهر ، سنجش از دور و GIS ، توسعه شهر ، زلزله ، پهنه بندی