ساختارهای نامناسب اجتماعی: ضرورت تغییر نگاه برنامه های درسی کشور به آموزش حقوق شهروندی

در هر نظام آموزشی ای، برنامه های درسی به عنوان موتور محرکه آن نظام به ایفای نقش می پردازند. بنابراین فلسفه حاکم بر این برنامه ها و جهت گیری های اتخاذ شده در مورد آنها تا حد زیادی تعیین کننده روح حاکم بر این برنامه هاست. بدیهی است در نظام های آموزشی که اولویت برنامه های درسی آنان انتقال دانش و اطلاعات به دانش آموزان و دانشجویان کشور است، نمی توان انتظار داشت کارکرد اجتماعی قابل قبولی داشته باشند و به همین منوال اگر فلسفه حاکم بر برنامه درسی در یک سیستم آموزشی توجه ویژه به علایق و ترجیحات دانش آموزان باشد باز کارکردهای اجتماعی آن برنامه درسی در حاشیه قرار خواهد داشت. به عبارت دیگر می توان اذعان داشت که ناهنجاری های موجود در جامعه و شکل گیری ساختار های نامناسب در بطن جامعه می تواند به نوعی حاصل بی توجهی برنامه های درسی رسمی و غیر رسمی کشور به پدیده های اجتماعی باشد. یکی از موضوعاتی که به شدت ذهن متخصصان تعلیم و تربیت را به خود مشغول ساخته است، بحث تربیت شهروندی است موضوعی که اخیرا در ایران نیز مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. به نظر می رسد در حالت کلی افراد جامعه ما آگاهی صحیحی از وظایف و مطالبات خود به عنوان یک شهروند در جامعه مدنی ندارند و به همین دلیل معمولا یا به طرق مختلف موجبات تضییع حقوق دیگران فراهم می آید یا به نوعی دیگر؛ حقوق اجتماعی ما مورد بی توجهی واقع می شود. بنابراین نگارنده این نوشتار با درک شرایط موجود در تلاش است تا ضمن بازخوانی دیدگاه اجتماعی در حوزه طراحی برنامه درسی، زمینه تغییر نگاه برنامه درسی کشور به این موضوع را فراهم سازد و به نوعی برنامه های درسی در سطوح مختلف آموزش حقوق شهروندی را به عنوان یک نیاز اساسی درک نموده و در فرایند تعلیم و تربیت چه در سطوح ابتدایی و متوسطه و چه در سطح آموزش عالی مورد توجه واقع شود.

کلیدواژه ها:

آموزش حقوق شهروندی ، برنامه های درسی ، رویکرد اجتماعی