مروری بر ژن رسانی با استفاده از نانوحامل ها در مطالعات ایرانی

موضوع: ازچالش های مهم در ژن درمانی، فقدان حاملین ژن رسان کارآمد می باشد. نانوحامل ها به دو دسته ویروسی و غیرویروسی تقسیم می شوند. با وجود بازدهی انتقال بالا و ژن رسانی سریع توسط حاملین ویروسی، استفاده از آنها به دلیلظرفیت پایین انتقال، احتمال فعال کردن پرتو آنکوژنها و القا پاسخ های ایمنی قوی کاهش یافته است. در مقابل نانوحاملهای غیر ویروسی با وجود بازدهی کمتر به دلیل مزایایی منجمله قابلیت انتقال قطعات بزرگ ژنی، خطر عفونت زایی پایین،ایمنی زایی کم، انعطاف پذیری ساختار و سهولت طراحی، روند رو به رشدی را در مطالعات ژن رسانی داشته اند.هدف: این مطالعه به بررسی مطالعات ژن رسانی با استفاده از نانوحامل های غیر ویروسی، در پژوهش های محققین ایرانیپرداخته است.روش تحقیق: اطلاعات لازم جهت این مطالعه مروری، صرفا از مقالات پژوهشی چاپ شده تا اردیبهشت سال 1397 و بامراجعه به پایگاه های اطلاعاتی منجمله بانک مقالات پزشکی ایران، Megiran ، SID ، PubMed ، Scopus و Science Direct گردآوری گردید.دستاوردها: محققان ایرانی در حدود بیش از 800 پژوهش به فرآیند تولید و بررسی انتقال ژن با استفاده از انواع نانوحاملهای غیرویروسی پرداخته اند. نانوحامل های پلیمری با پایه پلی اتیلن ایمین (PEI) و کایتوزان با نسبت هرکدام در حدود%27، نانوحامل های فلزی با نسبت 14.5% و نانوحامل های درختواره (دندریمرها) با نسبت 12 % بیشترین سهم از مطالعاتژن رسانی را به خود اختصاص داده اند.نتیجه گیری: در مطالعات پژوهشگران ایرانی، سنتز، بهبود کارآیی ترانسفکشن و کاهش سمیت سلولی انواع نانوحامل هایغیر ویروسی مورد ارزیابی قرار گرفته و کاندیدهای بسیاری برای مقاصد ژن رسانی به سلول های مختلف پیشنهاد شده است.انتقال هدفمند نانوحامل ها با انواع مولکولها منجمله آپتامرها نیز در حال افزایش (25 مقاله) است که البته توجه بیشتری رامی طلبد.

کلیدواژه ها:

ژن رسانی ، نانوذرات ، نانوحامل غیر ویروسی ، ایران