بررسی رابطه بین متغیرهای هیدرولیکی رودخانه و انتقال رسوب با استفاده از مدل HEC-RAS در رودخانهخرمآباد – دوآب ویسیان، استان لرستان

رودخانه یک پدیده دینامیک میباشد که مدام در حال تغییر و جابجایی است. فرسایش و رسوب گذاری از پدیده های رایج در رودخانه ها می- باشد. برای بررسی رفتار رودخانه و پیشبینی تغییرات احتمالی آینده، شناخت این پدیده در رودخانه ها دارای اهمیت میباشد. در پژوهش حاضر از مدل HEC-RAS 4.1.0 ، به منظور شبیه سازی جریان رسوبات رودخانه خرم آباد – دوآب ویسیان واقع در استان لرستان استفاده شده است. بدین منظور تعداد 421 مقطع در طول رودخانه تهیه شد و برای معرفی هندسه رودخانه به مدل (HEC-RAS) استفاده شد. همچنین با استفاده از دبی های حداکثر اندازه گیری در ایستگاه هیدرومتری چمانجیر و دوآب، دبی با دوره بازگشت 25 ساله با استفاده از نرم افزار SMADA محاسبه و برای شبیه سازی هیدرولیکی رودخانه مورد استفاده قرار گرفت. پس از واسنجی نمودن مدل برای شرایط هیدرولیکی رودخانه و مدلسازی شرایط جریان شبه غیرماندگار، اطلاعات شرایط مرزی و دانه بندی مواد بستر رودخانه به مدل معرفی شد. با استفاده از رابطه های انتقال رسوب، ظرفیت انتقال رسوب رودخانه خرم آباد – دوآب ویسیان محاسبه شد. مقایسه بین نتایج به دست آمده و داده های اندازه گیری شده نشان میدهد که معادله ایکرز – وایت نسبت به سایر توابع انتقال رسوب، برآورد قابل قبولتری داشته است. بر اساس نتایج به دست آمده، با در نظر گرفتن مقادیر خطای استاندارد، سطح معنیداری و ضریب تعیین، از بین مدلهای مختلف خطی ساده، درجه ،2 درجه 3 و نمایی، مدلهای نمایی مناسبترین روابط حاکم بر خصوصیات هندسی و عوامل مربوط به فرایندهای مؤثر بر رودخانه مورد نظرند.

کلیدواژه ها:

خرم آباد – دوآب ویسیان ، رسوبگذاری ، فرسایش ، مدل HEC-RAS 4.1.0