بررسی رابطه بین فرسایش خاک با وضعیت مراتع کوهستانی البرز شمالی مطالعه موردی مراتع ییلاقی جواهرده رامسر

فرسایش خاک به عنوان یک عامل تهدید کننده برای منابع آب و خاک در حوزه های آبخیز محسوب می شود . پوشش زنده گیاهی، مطمئن ترین حالتی است که باعث جلوگیری از این نوع فرسایش خواهد شد . از آنجاکه پوشش رابطه تنگاتنگی با وضعیت مرتع دارد، لذا به منظور بررسی فرسایش خاک با وضعیت مرتع، مراتع کوهستانی البرز شمالی واقع در جواهرده انتخاب شد . جهت انجام مطالعه میدانی، ابتدا مناطق هدف، در روی نقشه های توپوگرافی و نیز کنترل زمینی تفکیک و تعیین شدند . بر روی دو دامنه شمال غربی و شمال شرقی، دو تیپ بوته ای و گراس تفکیک شد . به لحاظ ارتفاع و درجه شیب دامنه ها، هر دو جهت تقریباً یکسان بوده است . وضعیت مرتع توسط روش دابن مایر و فرسایش خاک توسط روشPSIACتجربی مورد ارزیابی قرار گرفت . داده های بدست آمده توسط رگرسیون چند متغیره و نیز مقایسه میانگین ها با روشANOVAدر محیطSPSS انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو تیپ، بین فرسایش خاک و وضعیت مرتع، رابطه معنی داری بالایی وجود دارد . همچنین فرسایش خاک در تیپ گراس با پوشش تاجی و لاشبرگ و در تیپ بوته ای نیز با پوشش تاجی و حفاظت خاک همبستگی بالایی را نشان داده اس ت . وضعیت مرتع در تیپ گراس با درصد شیب، پوشش تاجی کل و تولید گونه های کلاس یک و در تیپ بوته ای نیز با گراس چندساله، بوته ای و پوشش یقه ای همبستگی با لایی را نشان داده است . علیرغم عدم اختلاف درجات وضعیت مرتع، اختلاف زیادی در میزان فرسایش دو تیپ مرتعی نشان داده شده است.

کلیدواژه ها:

فرسایش خاک ، وضعیت مرتع ، مراتع کوهستانی ، البرز شمالی ، جواهرده