حجیت علم قاضی در اثبات حقوق الله و حقوق الناس در فقه و حقوق موضوعه

یکی از ادله اثبات دعاوی در سیستم قضایی اسلام علم قاضی است که از اهمیت ویژه ای در میان سایر ادله بر خوردار است و حجیت آن هم در فقه و هم در حقوق موضوعه ثابت شده است و این علم قاضی زمانی حجت است که از راه های متعارف باشد و علمی که از راه های غیرمتعارف چون خواب، رمل و غیره باشد حجیت ندارد، بر حجیت این علم گذشته از آراء و نظرات فقهاء امامیه و حتی اهل تسنن، مبانی قرآنی و روایی وجود دارد تا جایی که در استدلال به آیات و روایات این امر مستنبط است که حجیت علم قاضی و متابعت قاضی از علم اش در راستای اثبات حکم خدا و مصداق بازری از تحقق قسط و عدل است. و علم قاضی می تواند مثبت حقوق الله و حقوق الناس باشد و چنانچه قاضی خلاف علم اش عمل کند در زمره کفار، ستمکاران و فاسقین است.