طرح آموزش همه جانبه یک تجربه جدید در طراحی و اجرای برنامة درسی در دورة ابتدایی

دستاوردهای روبه رشد در عرصه های علوم، علوم زیستی و فناوری چهره جدیدی از زندگی را در جهان امروز به نمایش گذاشته است و انسان قرن بیست و یکم هر روز حوادث پیش بینی نشده جدیدی را تجربه می کند . اخبار روزانه جهان حاوی تهدید های جدیدی همچون بحران محیط زیست، بحران مواد اولیه، بحران انرژی و بحران فرهنگی برای ساکنان کرده زمین است . زندگی در چنین شرایط ناپایدار، پیچیده و مخاطره آمریزی، دانش، مهارت و نگرش های ویژه ای را طلب می کند . کودکان و نوجوانان جهت رویارویی با دنیای چنین متغیر و مبهم با وابستگی های متقابل و دگرگونی های شتابنده نیازمند آموزش هایی هستند که بتواند همه ابعاد جسمی، ذهنی، عاطفی وجود آنها را به صورت هماهنگ توسعه دهد و آنان را با وظایف خود جهت مشارکت مؤثر در سطح محلی، ملی و جهانی آشنا سازد . این مسئله سیاستگذاران نظام های آموزشی و به تبع آن برنامه ریزان درسی را با چالش های جدی در زمینه آموزش و تربیت نسل جدید روبرو ساخته است . از طرف دیگر افزایش حجم دانش، تنوع مهارت های اساسی و محدود بودن زمان آموزش، آنها را ملزم به گزینشی که بعضاً سرنوشت ساز نیز می باشد، کرده است . تلاش برای پاسخگویی به نیازها و مواجهه با چنین چالش هایی نوآوری در حوزه برنامه درسی به دنبال داشته است . برنامه ریزان درسی دریافته اند که دیگر نگاه مکانیکی به برنامه های درسی پاسخگو نبوده و نگاه کل نگر و سیستمی باید جایگزین نگاه تحلیلی و جزء نگر در برنامه های درسی شود . از جمله برنامه های درسی که با این نگاه طراحی شده برنامه آموزش همه جانبه است . این برنامه، یک برنامه درسی کودک محور است که با الهام از اندیشه های صاحب نظران برجسته ای چون جان دیویی، فردریک فروبل، مونتسوری، ای اسل نیل، لئوتولستوی شکل گرفته شده است . مبانی فلسفی این برنامه مبتنی بر یافته های فیزیک اتمی جدید، جهان بینی مذاهب شرقی و پیشرفت های بدست آمده در علم زیست شناسی و تدثیرات آن بر حوزه روانشناسی است . در این برنامه فرایند یادگیری به تجربه ای پویا تبدیل شده و دانش آموز دائماً در روبرویی با تجربیات جدیداز طریق ساخت مفروضات و پاسخ به پرسش های طرح شده نسبت به ابعاد مختلف موضوع شناخت پیدا کرده و می تواند تفکر همه جانبه را در خود پرورش می دهد . این برنامه در تعداد زیادی از کشورهای جهان از جمله ژاپن، انگلستان، لبنان، آلبانی، کانادا، فلسطین، اردن و ایران ( به صورت آزمایشی ) اجرا شده است . شیوه اجرای برنامه در ایران به صورت تلفیق مفاهیم و مهارت ها و نگرش های مورد نیاز برای زندگی در دنیای امروز با محتوای برنامه رسمی بوده است . این برنامه همچنین به جهت به جهت شیوه اجر، نوع پشتیبانی و نیز روش ارزشیابی تجربیات جدید را در حوزه برنامه ریزی درسی ایجاد کرده است که می تواند مبنای تدوین برنامه های درسی در دوره ابتدایی قرار گیرد .

کلیدواژه ها:

طرح آموزش ، برنامه ی درسی ، دوره ی ابتدایی