بررسی نقش مواد زاید خطرناک صنعتی در آلودگی محیط زیست مورد مطالعاتی استان اردبیل

مواد زاید خطرناک از منابع متعدد صنعتی تجاری، کشاورزی و حتی خانگی تولید می شوند. خطرات ناشی از این گونه مواد بر حسب نوع ماده زاید خطرناک و شرایط محیط زیستی می تواند بسیار متفاوت باشد و اثرات متفاوت اعم از حاد، مزمن، کوتاه مدت و دراز مدت مورد انتظار است. باتوجه به ملاحظات بهداشتی و اقتصادی انگیزه انجام مطالعه ای برای شناسایی مواد زاید خطرناک صنعتی که نقش مهمی در روند روبه رشد صنعت کشور دارد، ایجاد گردید. در این پژوهش 51 واحد صنعتی مهم انتخاب و داده های لازم از طریق پرسشنامه، مصاحبه حاوری با مسلولین واحدها و رجوع به مدارک موجود استخراج گردید. اطلاعات در بردارنده نوع و میزان مواد زاید، نحوه نگهداری موقت، تناوب تخلیه، نحوه دفع نهایی، و وضعیت بازیافت و استفاده مجدد و... می باشد. همچنین جهت ذخیره سازی و تجزیه و تحلیل داده ها اقدام به ایجاد بانک اطلاعاتی مواد زاید گردید. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات بدون در نظر گرفتن فاضلاب های صنعتی کنترل نشده، حاکی از تولید 2010265/8 در سال می باشد که از این میان، در حدود 1501/32 تن (طبق لیست موجود در کنواسیون بازل) تحت عنوان مواد زاید خطرناک طبقه بندی شده اند که در حدود 12/42% از این نوع مواد دارای ویژگی سمیت هستند. سهم حالات فیزیکی مایع و جامد به ترتیب 59/87%، 13/77% می باشد. گفتنی است که در مورد 20/92% از این نگهداری موقتی صورت نمی پذیرد، بررسی اطلاعات مربوط به نحوه دفع نهایی نشان دهنده آن است که در حد 28/66% مواد زاید خطرناک بدون هیچ کنترلی به محیط زیست تخلیه می شوند، همچنین کلیه جنبه های مورد نظر در مدیریت مواد زاید، خطرناک به تفکیک پردازش شده و نتایج آن ارایه گردیده است.

کلیدواژه ها:

آلودگی ، محیط زیست ، مواد زاید خطرناک صنعتی ، کنواسیون بازل