امکان سنجی تمرکز خدمات تخصصی منتخب در مراکز درمانی ملکی تامین اجتماعی استان تهران

مقدمه: سازمان های ارائه دهنده خدمات سلامت از استراتژی ادغام و تمرکزگرایی به منظور افزایش کارایی، کاهش هزینه ها، استفاده بهینه از منابع، بهبود کیفیت، آموزش موثرتر و پرورش مهارت های تخصصی استفاده می کنند. هدف از این مطالعه، بررسی ضرورت و امکان سنجی تمرکز خدمات تخصصی درمانی در مراکز درمانی ملکی تامین اجتماعی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی- کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی مراکز درمانی ملکی سازمان تامین اجتماعی ارائه دهنده 4 خدمات تخصصی چشم، قلب و عروق، ارولوژی و گوش و حلق و بینی در استان تهران به جز بیمارستان لبافی نژاد می باشد. جهت گردآوری داده های مورد نیاز مطالعه از روش های مطالعات کتابخانه ای، بررسی اسناد و منابع داده ای مربوط به مراکز درمانی ملکی و برگزاری پانل خبرگان استفاده شده است. جهت انجام مطالعه کتابخانه ای، جستجو به دو روش فارسی و انگلیسی در پایگاه های علمی مرتبط صورت گرفت و منابع علمی در این زمینه انتخاب و مطالعه شد. برای بررسی وضع موجود ارائه خدمات تخصصی منتخب که بخش عمده مطالعه را تشکیل می دهد از منابع داده ای مراکز درمانی استفاده شده است و با استفاده از نرم افزار اکسل و استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شده است. همچنین جهت انجام بخش کیفی مطالعه، برای اخذ نظرات خبرگان 6 جلسه پانل کارشناسی برگزار شد. میانگین تعداد نفرات دعوت شده به هر جلسه حدود 9 نفر و زمان برگزاری هر جلسه 1.30 الی 2 ساعت طول کشیده است. انتخاب افراد دعوت به جلسه با استفاده از روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و با توجه به معیارهای تجارب افراد، خبره و متخصص بودن در زمینه موضوع پژوهش انجام گرفته است. مسائل مطرح شده در جلسات ضبط می گردید و بعد از هر جلسه توسط دو نفر کارشناس مطلع، پیاده سازی می شد و نتایج آن در جلسه بعدی مطرح می گردید. یافته ها: برای بررسی وضع موجود ارائه خدمات تخصصی منتخب در مراکز درمانی ملکی استان از منظر شاخص های عملکردی، ابتدا شاخص های عملکردی با نظر خبرگان حوزه معاونت درمان سازمان، در 3 حوزه عملکرد نیروی انسانی، تجهیزات و هزینه ها تعریف و سپس وضعیت آنها در شرایط موجود تبیین گردید. با توجه به برآوردهای صورت گرفته، در صورت تمرکز امکانات، شاخص نسبت تعداد عمل جراحی بالفعل به بالقوه برای تخصص چشم در تجهیزات از 11.9 به 7 درصد و در پزشکان از 17.3 به 21 درصد، برای تخصص ENT در تجهیزات از 0.9 به 2.5 درصد و در پزشکان از 15.8 به 24.3 درصد و برای تخصص ارولوژی در تجهیزات از 1.9 به 6.9 درصد و در پزشکان از 14.8 به 21.5 درصد قابل افزایش است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه در خصوص حجم و نوع خدمات مورد بررسی، ظرفیت های موجود نیروی انسانی و تجهیزاتی در مراکز مورد بررسی، وضعیت موجود شاخص های عملکردی و شاخص های برآوردی در صورت تمرکز خدمات، مشخص شد ظرفیت ها و امکاناتی وجود دارد که به طور کارآمد مورد بهره برداری قرار نگرفته اند و این در حالی است که در صورت وجود یا مهیا نمودن شرایط لازم برای تمرکز این امکانات در مراکز مرجع، امکان افزایش کارایی فراهم می شود.

کلیدواژه ها:

امکان سنجی ، خدمات تخصصی ، تامین اجتماعی ، تهران