بررسی تاثیر آموزش تمرین ذهن آگاهی بر افزایش آستانه مقاومت در برابر درد بیماران مبتلا به سندرم شوگرن و بالا بردن کیفیت زندگی آنها

نشانگان یا سندروم شوگرن نوعی اختلال التهابی مزمن و وابسته به دستگاه ایمنی است که با اختلال در عملکرد غدد برون ریز (غدد اگزوکرین) و سایر تظاهرات سیستمیک مشخص می شود. این سندروم به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می شود. تظاهرات غددی که شامل اختلال در عملکرد غدد اشکی( خشکی و تحریک پذیری چشمها، احساس جسم خارجی در چشم، خراشیدگی قرنیه، قرمزی چشم). اختلال در عملکرد غدد بزاقی ( خشکی دهان، زخم های دهانی، پوسیدگی دندان ها، فیسورها شیارهای زبان و لب، دیسفاژی (دش اوباری یا اختلال در بلع)، ریفلاکس محتویات معده به مری، تورم غدد پاروتید یا غدد ساب مندیبولر). و اختلال در عملکرد سایر غدد اگزوکرین ( دیسپارونیا ) یادش آمیزی)، سوء جذب پانکراسی) پانکراتیت) و تظاهرات غیر غددی که در بیماران مبتلا به شوگرن شیوع لنفوم بالاتر می باشد. لنفوم هایی که در بیماران مبتلا به شوگرن ایجاد می شوند، معمولا نوع لنفوسیت های بی میباشند و می توانند در اثر ترانسفورماسیون بدخیم در غدد اگزوکرین درگیر ایجاد شوند یا حتی در بخش هایی ایجاد شوند که از نظر بالینی در گیر نمی باشند (مثلا در عقده های لنفاوی گردنی). بنابراین در بیمار مبتلا به شو گرن، در موارد زیر حتما باید به فکر لنفوم بود: الف) ایجاد توده جدید. ب) تورم پایدار غددی که با درمان تغییری نمی یابند یا خصوصیات آنها تغییر نمی کند. ج) علایم سرشتی . این علائم را می توان با استفاده از برخی داروها، مدیریت استرس و تغییر دادن سبک زندگی از بین برد.هدف برنامه خود مراقبتی و بازتوانی ذهنی، بالا بردن کیفیت زندگی فرد است و در بر گیرنده روش هایی برای مقابله با این بیماری و بهبود فعالیت های روزمره ی زندگی از طریق انجام تمرین های ذهن آگاهی میباشد. لذا این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آموزش تمرین های مایند فولنس بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندروم شوگرن مراجعه کننده به درمانگاه های تخصصی کلان شهر تهران در سال 1388 انجام شده است. در این پژوهش تعداد نمونه ها 30 نفر در نظر گرفته شد که به صورت تدریجی در طی مراجعه به دو مرکز و درمانگاه تخصصی کلان شهر تهران انتخاب شدند. پژوهش حاضر یک مطالعه کارآزمایی تک گروهی بود که بعد از انتخاب نمونه ها و قبل از مداخله، پرسشنامه کیفیت زندگی با انجام مصاحبه توسط پژوهشگر تکمیل شد، سپس تمرینات مایند فولنس طی هشت جلسه به واحدهای مورد مطالعه آموزش داده شد بیماران به مدت 8 هفته و روزانه 20 دقیقه تمرینات را انجام دادند. بعد از گذشت 8 هفته، مجددا پرسشنامه کیفیت زندگی توسط پژوهشگر تکمیل گردید. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد طبق آزمون آماری ویلکاکسون ( 0/ 0001> P ) میانگین و انحراف معیار فعالیت جسمانی قبل و بعد از آموزش تمرینات مایند فولنس افزایش معنی داری داشته است. همچنین طبق آزمون آماری ازوج ( 0/ 0001> P) ، میانگین و انحراف معیار وضعیت خلقی، فعالیت اجتماعی و کیفیت زندگی قبل و بعد از آموزش تمرینات مایند فولنس افزایش معنی داری را نشان داد به علاوه آزمون آماری t زوج نشان داد تاثیر آموزش تمرینات مایند فولنس بر کیفیت زندگی با سن، جنس، شغل، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل و زمان ابتلا به شوگرن ارتباط معنی داری دارد.( 0/ 0001 > P) بر اساس نتایج بدست آمده تمرینات مایند فولنس در ابعاد مختلف بر کیفیت زندگی مبتلایان به سندروم شوگرن تاثیر داشته است. به این معنی که موجب افزایش توانایی مبتلایان به سندروم شوگرن در امر مراقبت از خود و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی آن ها می شود. لذا لازم است به بیماران مبتلا به سندروم شوگرن آموزش داده شود که جهت جلوگیری از عود علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی به طور مستمر تمرینات مایند فولنس را انجام دهند.

کلیدواژه ها:

آموزش تمرینات مایند فولنس ( ذهن آگاهی ) ، سندروم شوگرن ، کیفیت زندگی ، مراقبت از خود ، آستانه تحمل درد