بررسی انواع فانتزی در ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس از منظر عناصر داستان (مطالعه موردی کتابهای ماه پیشونی، سیندرلا، ابرو کمونی، نفرینهای یک کلاغ از پیش مرده، شکارچی پرندگان و رویای داغ)

جنگ از مقولاتی است که روایت وقایع ، رشادت ها و حماسه های آن، برای سنین کودک و نوجوان امری دشوار و حایز اهمیت است. روایت تلخی ها و زشتیها و آوارگیهای جنگ برای نوجوانان خلاقیت های خاصی را می طلبد تا هم جذابیت خوانش برای مخاطب ایجاد کند و هم وقایع تلخ تاریخی کشور را به نوجوان بشناساند. بی شک داستان فانتزی با خلق جهانی تخیلی و روایت متفاوت جنگ می تواند در انتقال این قبیل مضامین بسیار موفق و موثر باشد. نگارنده در این مقاله به بررسی چهار رمان کودک ونوجوان جنگ با نامهای ماه پیشونی، سیندرلا، ابرو کمونی، نفرینهای یک کلاغ از پیش مرده، شکارچی پرندگان، رویای داغ پرداخته است.این آثار که همگی به خلق جهان فانتزی پرداخته اند، هم از منظر انواع داستانهای فانتزی و هم از منظر عناصر داستان مورد بررسی قرار گرفته است. این کتابها در نوع خود انواع فانتزی پریانی، فانتزی جانوری، فانتزی جانوری انسانی و فانتزی خواب و رویا را شامل می شوند.روش این پژوهش،کتابخانه ای و توصیفی- تحلیلی است. در این مجال نگارنده هریک از آثار را در گونه فانتزی با توجه عناصر داستان، شامل، پیرنگ، شخصیت پردازی، درونمایه، زاویه دید و نماد مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. شخصیت پردازی این آثار که به شخصیتهای انسانی و غیر انسانی تقسیم می شوند، با شیو ه های شخصیت پردازی عروسک و اسباب بازی، شخصیتهای جانوری، شخصیتهای خواب و رویا روایت شده است. شیوه هایی که همذات پنداری مخاطب را بر می انگیزد و در خلق دنیای فانتزی اثر بسیار موثر است. این آثار که عموما درونمایه ضد جنگ دارند، از زاویه دید دانای کل روایت می شوند که نشان دهنده جذابیت وکار برد این نوع زاویه دید برای خلق جهان فانتزی است. در مجموع عناصر داستان در این آثار به خدمت نوع و ژانر ادبی در آمده و در ساخت و تاثیر بخشی آن موثر بوده اند

کلیدواژه ها:

دفاع مقدس ، ادبیات کودک ونوجوان ، فانتزی ، رمان ، عناصر داستان