اثربخشی آموزش الگوهای ارتباطی به مادران بر اساس تلفیق رویکرد ستیر و شناختی رفتاری در ارتقاء سلامت روانی فرزنذان

هدف: هدف از این پژوهش بررسی تأثیر آموزش الگوهای ارتباطی به مادران با تلفیق رویکردهای ستیز و شناختی رفتاری بر ارتقاء سلامت روانی فرزندان بود. روش: روش پژوهش نیمه تجربی با پیش آزمون، پس ازمون، گروه آزمایش و کنترل و جامعه آماری کلیه دانش آموزان دبیرستانی 17-14 ساله به تعداد 22893 نفر در سال تحصیلی 94-1393 شهر شیراز بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای ابتدا تعداد 158 نفر از دانش آموزان به تصادف انتخاب و پس از آن تعداد 67 نر از دانش آموزانیکه میانگین و انحراف معیار بالاتری در آزمون تست سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلر 1979) کسب کردند انتخاب و از میان آنان نیز تعداد 30 نفر که واجد شرایط شرکت در پژوهش بودند انتخاب و به دو گروه 15 نفره (گروه آزمایش و کنترل) تقسیم گردیدند. برای مادران گروه آزمایش طی 8 جلسه 120 دقیقه ای الگوها ارتباطی بر اساس رویکرد ستیر و شناختی رفتاری آموزش داده شد و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از جلسات آموزشی پس آزمون تست سلامت عمومی در مورد دانش آموزان دوگروه کنترل و آزمایش انجام شد و نتایج با استفاده از تحلیل کوواریانس محاسبه و به منظور بررسی برابری میانگین ها و آزمون پیش فرض کوواریانس و F لوین در محیط نرم افزار SPSS22 تحلیل گردید. نتایج: یافته ها نشان داد که آموزش به مادران در ارتقاء سلامت روانی فرزندان و همچنین برخرد مقیاس های سلامت روان شامل علائم جسمانی، علائم اضطرابی، کارکرد اجتماعی و افسردگی نیز تأثیر معناداری دارد (P<0/001). نتیجه گیری: از رویکرد ستیر و شناختی رفتاری با وجود تفاوت هایی در مبانی نظری و محتوای آموزش می توانند روش های کاربردی در تغییر الگوهای ارتباطی ناکارآمد در روابط والدین و فرزندان و ارتقاء سلامت روانی آنان باشند و لازم است تفاوت آنها در سایر متغیرهای ارتباطی نیز بررسی شود.

کلیدواژه ها:

سلامت روانی ، رویکرد تلفیقی ستیز و شناختی رفتاری ، علائم جسمانی ، علائم اضطرابی ، افسردگی