کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای مدیریت اطلاعات آب و فاضلاب شهری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)

هدف مقاله حاضر بیان نحوه طراحی و پیاده سازی یک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای مدیریت اطلاعات مکانی – توصیفی و شناسایی موانع و مشکلات موجود در اجرای آن در سازمانهای درگیر در تامین آب شهری می باشد. منطقه مورد مطالعه کلانشهر تبریز واقع در استان آذربایجان شرقی بوده و سیستم پیاده شده می تواند تامینکننده اهداف تمامی شرکت های آب و فاضلاب کشور باشد . جهت انجام این مطالعه، در ابتدا به شناسایی نیازها پرداخته شد و لایه های اطلاعاتی (مکانی – توصیفی) مشترکین و شبکه آب شناسایی گردیند. برای تهیه لایه مشترکین تمامی کدهای موجود در نقشه های کاغذی به نقشه های 2000 شهری منتقل شدند. اطلاعات توصیفی مشترکین نیز از پرونده های مشترکین و بانک اطلاعات قبلا ایجاد شده در محیط Foxpro DOS استخراج شدند. لایه شبکه انتقال و توزیع آب به فرمت DWG از شرکت آب و فاضلاب اخذ و سپس در محیط GIS آماده استفاده گردید. جهت تهیه داده های توصیفی شبکه (جنس لوله، قطر لوله و...) از مدارک موجود، بازدیدهای میدانی و کارشناسان شرکت آب و فاضلاب استفاده شد. موقعیت شیر فلکه ها نیز با استفاده از GPS برداشت شدند. لایه های تهیه در محیط ArcGIS تلفیق و آماده استفاده کاربرا گردید. نتایج نشان داد که ایجاد یک GIS موفق در امور آب و فاضلاب نیازمند اطلاع رسانی، ایجاد و وضع استانداردها، هماهنگی بین واحدها، تربیت پرسنل متخصص و دسترسی به نقشه های پایه بهنگام می باشد.

کلیدواژه ها:

آب و فاضلاب ، تبریز ، شبکه آب ، مشترکین ، GIS ، ArcGIS