نقش نمادها و نشانه ها در تبلور فرهنگ در معماری

با گذشت زمان، بشر مدرن خود را در میان غیبت و خلأ عظیم ارزشها، و در همان حال، در متن فراوانی امکانات بازیافته است. این خلأ معنایی، به آرامی زمینه ساز فراموشی و ناآشنایی انسان امروز با معانی و مفاهیم متجلی در معماری میشود. اهمیت این مطلب به این جهت است که ادامه این روند تبعاتی چونکاهش حس تعلق، بی هویتی و ... را به دنبال داشته است. نتیجه این امر، بیگانگی افراد با فرهنگ خود، که معماری بخشی از آن است، شده و گسست در هویت را به دنبال خواهدداشت. حال آنکه، به نظر میرسد که نیازاست راه حلی یافته شود که درعین بازنمایی ارزشها و معانی جلوه گر در معماری گذشته این سرزمین، پاسخگوی مسائل و ضرورتهای زندگی امروز، نیز باشد. ممکن است بتوان باشناخت عناصر نمادین و نشانه های به کاررفته در معماری گذشته ایران و سازگارساختن آن با زیباشناسی انسان امروز، به عناصری دست یافت که قادر باشند ارتباط میان هویت معماری امروز و گذشته را تداوم ببخشند.روی همرفته، مجموعه نظامهای نمادین نظم مشترکی پدید می آورند که میتوان آن را فرهنگ خواند. مشارکت در فرهنگ یعنی اینکه انسان میداند چگونه از نمادهای آن فرهنگ از طریق درک (دریافت) و بازنمایی (بیان) آنها استفاده کند. در این پژوهش، شناسایی و بهره گیری از اجزاء تداعی کننده معنا درمعماریگذشته وسازگارساختن آنها با زیباشناسی انسان معاصر، مورد توجه قرار گرفتهاست. از میان راهکار های مختلفی که برای معنادار کردن فضا در این مرحله وجود دارد؛ برخی با طراحی معماری ارتباط می یابند و برخی در حوز هی علوم دیگر همچون روانشناسی، و علوم اجتماعی جای می گیرند. در این راستا، وجوهی از معنامندی فضا، که نیازمند توجه معماران می باشد؛ در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرند. لذا با توجه به آن که تحقیق حاضر، به دنبال یافت طریقی از طراحی است که از طریق بازنمایی نشانه ها و عناصرنمادین معماری گذشته ایران در معماری امروز این سرزمین، به تداوم معانی و هویت متاثر از آن بیانجامد؛ لازم است، نخست این نمادها و نشانه ها، بازشناسی شده و سپس با نیازها و ضرورتهای زندگی امروز از یک سو و ارزشها و نگرشهای انسان معاصر، از سوی دیگر سازگار گردد. پس از آن، میتوان آنها را در قالب الگویی برای طراحی، صورت بندی کرد.

کلیدواژه ها:

نماد ، زبان رمزی ، نشانه ، ادراک ، معنا