نقش نشانه ای گنبد در خوانش معماری مساجد ایرانی (مطالعه موردی مسجد جامع اصفهان)

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 2,386

فایل این مقاله در 8 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

DANESH03_149

تاریخ نمایه سازی: 13 آبان 1393

چکیده مقاله:

گوهر وحدت در معماری اسلامی ایران، حاصل پویایی و بالندگی اکسیری است که هستی همه هست ها از اوست. توحید نخستین اصل معماری اسلامی به شمار آمده و از جمله ویژگی های آن وحدت است. ایجاد مرکزیت در بنا از جمله راهکارها برای تحقق وحدت در معماری است. از عناصر موثر در شکل گیری مساجد در دوران مختلف که تحت تاثیر مفهوم توحید قرار گرفته، گنبد است؛ این عنصر با نقش بارز خود در زمینه شکل دهی مفهومی و نمادین به ایجاد مرکزیت در بنای مساجد، بیانگر آن است که وظیفه خود را به خوبی می تواند به منصه بروز برساند. اهمیت معنوی فضای خلاء در گنبدخانه مساجد یکی از پیامدهای رابطه عمیق و دقیق معنویت و مبانی متافیزیکی اسلام و معماری اسلامی است. برای معماری اسلامی (اگرچه این تنها ثمره اصل توحید نیست) خلاء، سمبل یا نشانه ای است که استعلا و حضور خداوند را نمایانگر است. در مقاله حاضر، با استفاده از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و با بهره گیری از ابزار کتابخانه ای به تجزیه و تحلیل موضوع پرداخته شده است. بدین منظور ضمن بررسی موضوع نقش توحید در معماری اسلامی به عنوان یکی از شاخص های مطرح در آثار مسلمانان به شکل نظری، به صورت عملی نیز نقش معماری گنبد در شکل دهی به مرکزیت معماری در یک مسجد به صورت خاص (مسجد جامع اصفهان) مورد بررسی قرار گرفته است.دستاوردهای حاصله از بررسی صورت گرفته نشان دهنده آن است که توحید در معماری بناها و به خصوص مسجد موثر بوده و از طرفی با تعیین شاخص هایی مانند درونگرایی، دایره، تقارن نقطه ای، محور عمودی و شکل هندسی کره و ارزیابی آن ها به این نتیجه می رسیم که گنبد نیز در شکل دهی به مرکزیت معماری مسجد تاثیرگذار است.

نویسندگان

مرتضی پاپی پور

دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بروجرد- ایران

حمیدرضا صارمی

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بروجرد-ایران

حسن سجادزاده

عضو هیات علمی دانشگاه ابن سینا- همدان- ایران

امین ماهان

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بروجرد-ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • نظیفر ح.، "پایداری اندامهای معماری ایرانی در گذار از دوران ...
  • آیتو , جان.، " فرهنگ ریشه شناسی انگلیسی". ترجمه حمید ...
  • - معماریان‌غ." سیری در مبانی نظری معماری."، انتشارات سروش دانش. ...
  • معماریان‌غ. "سیری در مبانی نظری معماری"، انتشارات سروش دانش، 1384 ...
  • دهباشی ع.، "اصفهان"، نشرخانه فرهنگ گویا، تهران 1383، ...
  • پیرنیا, م، "سبک شناسی معماری ایرانی" .نشر سروش دانش، 1387 ...
  • کریمی. ف.، "جهانی - محلی شدن و معماری ایرانی اسلامی: ...
  • دادمهر م.، " سقاخانه‌ها و سنگابهای اصفهان". انتشارات گلها، 1378 ...
  • _ "تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی". انتشارات سمت. ...
  • نمایش کامل مراجع