بررسی تأثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن برعملکرد و خصوصیات کیفی ارقام مختلف برنج در گیلان

به منظور بررسی وجود اختلاف در ویژگیهای شیمیایی وتغذیه ای ارقام برنج، درمقادیر مختلف کود نیتروژن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در محل موسسه تحقیقات برنج واقع در شهر رشت انجام گرفت. در این آزمایش، چهار سطح مختلف کود(0، 30، 60، 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به عنوان فاکتور اول و سه رقم هاشمی، کاظمی وخزر به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد و صفات مرتبط با کیفیت برنج، شامل میزان پروتئین، درصد آمیلوز(AC)، قوام ژل(GC) و درجه حرارت ژلاتینه شدن(GT) و همچنین مقدار عملکرد مورد بررسی قرار گرفت .نتایج نشان داد که به جز میزان پروتئین بین مقادیر مختلف کود نیتروژن، برای ویژگیهای کیفی، اختلاف معنی داری وجود ندارد، بطوریکه تیمارصفرکیلو گرم نیتروژن در هکتار پایین تر ین مقدار پروتئین را نشان داد و از این نظر با سایر مقادیر کودی اختلاف معنی داری داشت. دربین ارقام و تیمارها (اثر متقابل رقم × مقدار کود)، میان همه ویژگیهای کیفی اختلاف معنی دار مشاهده شد. رقم خزر تحت تیمارصفرکیلو گرم نیتروژن در هر هکتار، بالاترین میزان AC، GTو همچنین تحت تیمار 60 کیلوگرم نیتروژن در هر هکتار، بالاترین میزان GC را نشان داد. بالاترین میزان پروتئین در رقم خزر تحت تیما ر 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، مشاهده شد.از طرف دیگر، بین مقادیر مختلف کود وارقام، برای صفت عملکرد اختلاف معنی دار وجود دار د. به طوریکه بین مقادیر کودی، 90 کیلو گرم در هر هکتار و در بین ارقام، رقم خزر، بالاترین میزان عملکرد را نشان دادند، پایین ترین میزان عملکرد در بین مقادیر کودی مربوط به مقدار صفر کیلو گرم در هر هکتار و در بین ارقام مربوط به رقم هاشمی بو د. در بین تیمارها (اثر متقابل رقم × مقدار کود) اختلاف معنی دار مشاهده نشد. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین AC، GC، بین دو صفت میزان پروتئین و GC و بین مقدار نیتر وژن ومیزان پروتئین مشاهده شد. بطور کلی میزان پروتئین و مقدار عملکرد با افزایش مقدار نیتروژن کاربردی، افزایش یافت. همچنین با افزایش کود نیتروژن از صفر به 60 کیلوگرم نیتروژن در هر هکتار، مقدار GC افزایش یافت، درصورتیکه ازتیمار 60 به 90 کیلوگرم نیتروژن در هر هکتار، روند نزولی داشت.

کلیدواژه ها:

برنج ، رقم ، کیفیت ، نیتروژن ، آمیلوز