ارزیابی شاخص های ضرایب حساسیت و تحمل به تنش خشکی در توده های اصلاح شده چغندرقند

در اجرای این تحقیق در سال 1379 تعداد 10 توده اصلاحی و دو رقم شاهد حساس که همگی دیپلوئید، مولتی ژرم و بارور بودند، با استفاده ازطرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. آبیاری در تنش خشکی زمانی انجام می شد که گیاه به نقطه پژمردگی می رسید و برای حالت بدون تنش زمانی که 50-55 درصد رطوبت از دسترس گیاه خارج می شد. برای تعیین میزان تحمل یا حساسیت ارقام به تنش خشکی از شاخصهای حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل به تنش(STI)، شاخص متوسط بهره وری(MP)، شاخص میانگین هارمونیک(HM) و شاخص میانگین هندسی(GMP) استفاده گردید. این شاخص ها برای آزمایش خشکی محاسبه گردیدند. سپس ضرایب همبستگی بین این شاخص ها بدست آمد. بر اساس شاخص SSI، STI در شرایط تنش خشکی برای عملکرد شکر سفید توده های نسل 7233-1، نسل 2-8001 و نسل های دوم BP کرج و مشهد به عنوان متحمل ترین و 191 حساسترین رقم شناسایی گردید. با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، همبستگی بین شاخص حساسیت به تنش (SSI)، با بقیه شاخص ها (HM، MP، GMP، STI) منفی و همبستگی بین STI با GMP، MP و HM ( مثبت بود همچنین با توجه به همبستگی منفی و معنی دار ( یک درصد) SSI و STI می توان از شاخص تحمل به تنش ( STI) بجای شاخص حساسیت به خشکی ( SSI ) استفاده نمود. همچنین در این بررسی همبستگی بالایی بین شاخص های GMP، MP و HM بدست آمد که می توان آنها را بجای همدیگر مورد استفاده قرار داد.

کلیدواژه ها:

چغندر قند ، شاخص های کمی تحمل به خشکی ، عملکرد شکر سفید