نقش رسانه و آموزش و اطلاع رسانی در مدیریت بحران

امروزه رسانه هادر عمل با قدرت بسیار بالا و سرعت زیاد برای پوشش خبری بحرانها وارد صحنه شده ودر جایگاه نمایندگان افکار عمومی به یکی از صحنه گردانان عرصه بحران تبدیل شده اند .عملکرد رسانه ها اگر همسو با اهداف مدیران بحران باشد خدمتی بزرگ به آنان برای حل بحران است .اما در مواردی ، رسانه بنا به دلایل معین می تواند در جهتی ناهمسو با خواست اداره کنندگان بحران حرکت می نماید و با ایجاد مشکلات نوین برای مدیران موجب تشدید بحران می شود. به نظر اریکسون روان شناس آلمانی: بحران تغییر جهت و چرخه دوره ای است که در آن آسیب پذیری افزایش یابد؛ به عبارت دیگر، رشد ظرفیت منفی در مدیریت تغییر در شرایط عادی، بحران نام دارد. مدیریت بحران به معنای ایجاد تغییرات بنیادی به منظور جلوگیری از بروز فاجعه است. بهترین شیوه هدایت و رهبری در شرایط فوق العاده آن است که گروهی ویژه، پویا و تصمیم گیر پس از نیازسنجی و تجزیه و تحلیل شرایط بتواند بحران را مدیریت و کنترل کند. به طور معمول، همه افراد اطلاعات خود را از طریق رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی کسب می کنند و سازمان ها نیز برای ارتباط با مشتریان، سهامداران و اعضای خود به صورت گسترده از فناوری های ارتباطی بهره می گیرند. در چنین شرایطی طبیعی است که وسایل ارتباط جمعی در بحران و مدیریت بحران نقش مهم و اساسی ایفا نمایند، این امر موجب شده است تا در دهه های اخیر ارتباطات یکی از عوامل کلیدی در موفقیت مدیریت بحران تلقی شود. مدیریت اخبار رسانه از بخش های مهمی است که نقشی راهبردی در مدیریت بحران ایفا می کند. مهمترین کارکردهایی که در مدیریت بحران برای رسانه ها در نظر گرفته شده است عبارتند از :آموزش و ایجاد آمادگی در مرحله قبل از وقوع ، اطلاع رسانی و ترغیب آحاد جامعه به بسیج امکانات ، تهییج مردم و مسیولان برای کمک رسانی و انجام اقدامات پاسخگویی در مرحله وقوع بحران ترمیم آلام مصیبت دیدگان و جلب حمایت افکار عمومی در بازگشت به وضعیت اولیه در منطقه بحران زده در مرحله پس از وقوع بحران . از این رو ضروری است که به قدرت رسانه ها و کارکردها و عملکردهای اصحاب مطبوعات در بحران توجه جدی مبذول گردد. کشور ما به تبع وضعیت خاص اقلیمی و زمین شناسی خود، همواره در معرض آسیب های ناشی از سوانح طبیعی قرار داشته است. از طرفی حجم گستردگی خسارات و تلفات ناشی از بلایای طبیعی به گونه ای است که پیشگیری، مقابله، بازسازی و آمادگی در برابر آنها بدون مشارکت گسترده و فراگیر عموم مردم متصور نمی باشد. یکی از روش های پیشگیری، آموزش صحیح و فراگیر مردم و فعال نمودن آنان در این راستا می باشد. لزوم آموزش سوانح طبیعی و شیوه های مختلف آن با توجه به مخاطبین مختلف و نیز نقش اطلاع رسانی و پیش آگاهی های به هنگام و مناسب از طریق پیام رسانی درست در جهت کاهش خسارات ناشی از سوانح موضوع اصلی در بین کشورهای مختلف بوده است.

کلیدواژه ها:

بحران ، مدیریت بحران ، رسانه ، مدیریت ارتباطات بحران ، مدیریت اخبار رسانه