بررسی اثر تیمار فرسودگی تسریع شده بر خصوصیات جوانه زنی و تغییرات اسیدهای جرب بذر کنجد

روغن کنجد بهدلیل عطر و طعم خوب و پایداری بالا در برابر اکسیداسیون به عنوان یکی از باکیفیت ترین روغنهای گیاهی محسوب میشود. بررسی کمیت و کیفیت میزان کاهش توانایی جوانه زنی بذر کنجد با استفاده از تیمار پیری تسریع شده می تواند تخمین مناسبی را از شرایط انبار داری باشد. به این منظور آزمایشی بصورت طرح کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و ترکیب اسیدهای چرب اندازه گیری شد. به منظور یافتن ارتباط میان تغییرات اسیدهای چرب و خصوصیات جوانه زنی آزمون همبستگی صورت پذیرفت. تجزیه واریانس داده های آزمایش نشان داد که خصوصیات جوانه زنی بذر کنجد در اثر تیمار فرسودگی دچار تغییرات معنیداری گردید. در حالی که با افزایش شدت تنش فرسودگی افت معنیداری در قوه نامیه آنها مشاهده نشده است. تیمار پیری تسریع شده باعث کاهش معنیدار سرعت دستیابی به 50% جوانه زنی گردید. نتایج نشان داد که بیشتر مدت زمان جوانهزنی درتیمارهای 96، 72 و 48 ساعت فرسودگی ایجاد گردیده است. همچنین بیشترین ضریب سرعت جوانه زنی در تیمار شاهد (پیر نشده) و کمترین آن در تیمارهای 48، 72 و 96 ساعت بدست آمد. روند تغییرات اسیدهای چرب در بذور فرسوده شده کنجد نشان داد که با افزایش فرسودگی، اسید چرب C16:1 در بذرهای فرسوده افزایش یافته است، در حالی که میزان اسید چرب C20:4 و C17:0 در بذور فرسوده شده کاهش یافته است. همچنین مشخص شده که اسید چرب غالب C18:2 وپس از آن اسیدهای چرب C18:1 و C 16:0 بشترین اسیدهای چرب تشکیل دهنده روغن بذر کنجد هستند.

کلیدواژه ها:

کیفیت بذر ، زوال ، کنجد ، اسیدهای چرب