تبیین مولفه های کالبدی تاثیرگذار بر تکوین و تداوم پیوند اجتماعی درفضاهای شهری; نمونه موردی : فضاهای فرهنگی و هنری شهر رشت

امروزه پاسخگویی به نیازهای اجتماعی انسان و ایجاد امنیت و آرامش و کاهش آسیب های اجتماعی مستلزم وجود فضاها و قرارگاه های کالبدی مناسب است. میزان موفقیت فضاهای شهری با میزان استفاده از آن فضا و حضور انسان در آن متناسب است. در واقع معماری و شهرسازی باید به جای افتراق و جدایی در پی افزایش پیوند اجتماعی و همبستگی انسان ها باشد. اما آنچه امروزه در اغلب فضاهای شهری مشهود است کاهش روابط و مشارکت اجتماعی ساکنان در این فضاهاست. فضاهای شهری مطلوب، بستری را برای پیوند افراد جامعه فراهم می سازند که می تواند حس تعلق به مکان را در آن ها ایجاد کند. فضاهای فرهنگی و هنری از مهمترین فضاهای شهری هستند که امروزه علاوه بر گذراندن اوقات فراغت شهروندان، موجبات حضور آنها در کنار هم را در یک فضا فراهم می آورد و باعث بالا رفتن کیفیت اوقات فراغت و غنای فرهنگی جامعه می شود. امروزه اکثر شهرها از جمله شهر رشت از کمبود این نوع فضاها رنج می برند، طراحی مناسب فضاهایی از این دست می تواند موجب گردد که گروه های اجتماعی مختلف از هر نوع سن و با هر سلیقه ای در کنار هم گرد هم آیند و روی هم تاثیر گذاشته و موجبات رشد و تعالی فرهنگ را در یک جامعه فراهم آورند. در تمام جوامع مدرن امروزی تلاش بر این است که با ایجاد مکان هایی در تمام نقاط شهری، موجبات پیوندهای اجتماعی را بین شهروندان فراهم نمایند تا پتانسیل های مثبت موجود در جامعه تبدیل به انرژی های فعال گردد. در این تحقیق، سعی شده راه حل مناسب برای این مساله از طریق شناسایی و ارزیابی مولفه های کالبدی تاثیرگذار جهت تداوم پیوند اجتماعی با استفاده از روش های کیفی ارایه شود. به نظر می رسد که رعایت دستاوردهای نظری روانشناسی محیط می تواند فضاهای فرهنگی و هنری ایجاد نماید که موجب افزایش پیوند اجتماعی و افزایش حضور مردم در آن گردد. فضاهایی با کارکرد فرهنگی و با قابلیت مراجعه عمومی می توانند فضاهایی مناسب جهت تحقق اهداف پیوند اجتماعی و حتی اصلاح باورهای فرهنگی و اجتماعی باشند. از این رو نتایج این پژوهش، شامل مواردی است که در این راستا مطرح شده اند و در نهایت مشاهده خواهیم نمود هم راستا شدن مولفه های پیوند اجتماعی و فعالیت های فضاهای فرهنگی و هنری، قدمی مثبت در جهت به نتیجه رسیدن اهداف طراحان و همچنین مدیران بوده و به بهبود کیفیت آن ها نیز کمک شایانی می نماید. هدف کلی مقاله حاضر، بررسی مولفه های کالبدی موثر بر تداوم پیوند اجتماعی در فضاهای شهری است، ضمن اینکه نقش مولفه های کالبدی و محیط فیزیکی به عنوان بستر شکل گیری روابط ساده و پیچیده اجتماعی را نمی توان نادیده گرفت، بنابراین در اینجا نقش و قابلیت های طراحی محیط کالبدی و کیفیت عملکردی فضا در ارتقای پیوند اجتماعی تایید می شود