پویایی شناسی جمعیت دارکوب سر سرخ

دارکوب سرسرخ یک گونه اندمیک اکوسیستم های باز، بالغ و کهنسال صنوبر در ایران است که به دلیل نابودی و تکه تکه شدن زیستگاه و تخریب جنگل های صنوبر، جمعیت آن کاهش یافته و به عنوان گونه در معرض خطر شناخته شده است. دارکوب های سرسرخ، معمولا در گروه هایی از یک جفت فرد تولیدمثل کننده و 0-4 بالغ غیر زادآور به عنوان کمک کننده قرار دارند و به دلیل این سیستم اجتماعی که زادآوری مشارکتی نامیده می شود؛ پتانسیل تولیدمثلی جمعیت های دارکوب به جای تعداد افراد بالغ تولیدمثل کننده، به وسیله تعداد گروه های زادآور بالقوه، تعیین می شود. فاکتوری که به طور مستقیم، تعداد گروه های زادآور بالقوه را محدود می کنند، تکه تکه شدن زیستگاه و در نتیجه انزوا و جدایی گروه ها که منجر به اختلال در پراکندگی کمک کننده ها و عدم موفقیت در جایگزینی پرورش دهندگان می شود، می باشد. مبنای زیست شناختی تولیدمثل مشارکتی در این گونه ها، تغییارت کیفیت زیستگاه به دلیل حضور یا نبود حفرات موجود در درختان صنوبر، به عنوان یک منبع حیاتی است. به دلیل سیستم تولیدمثل مشارکتی و اجتماعی، جمعیت های دارکوب سرسرخ نسبت به تغییرات دموگرافیکی و محیطی مفاوم هستند، اما حساسیت زیادی نسبت به آرایش و نظم فضایی زیستگاه نشان می دهند. تلاش های مدیریتی اخیر بر حفظ حفرات مناسب در قلمروهای موجود، حفظ تعداد کافی از درختان قدیمی، جذب گروه های جدیدی از دارکوب ها از طریق ساخت حفرات مصنوعی در زیستگاه های اشغال نشده و مهاجرت از حفرات آسیب دیده از طریق ساخت حفرات مصنوعی در قلمروهای موجود، تأکیددارند. مهم ترین چالش موجود در حال حاضر، افزایش اندازه جمعیت این گونه به منظور بازیابی و احیای آن است.

کلیدواژه ها:

دارکوب سرسرخ ، تکه تکه شدن زیستگاه ، سیستم زادآوری مشارکتی ، حفرات درختی ، بازیابی و احیای جمعیت